জাতি  নিৰ্মাণৰ প্ৰত্যাহ্বান | অধ্যায় ২ | Class 12 Political Science Part 2 Lesson 2 Question and Answer Assam | Higher Secondary 2nd Year Political Science Chapter 2 Common Answer | HS 2nd Year Political Science Lesson 2 Solution |

জাতি  নিৰ্মাণৰ প্ৰত্যাহ্বান

প্ৰশ্নমালাঃ – 

১। দেশৰ বিভাজনৰ বাবে তলত দিয়া কোনটো ভাষ্য ভুলঃ

(ক) ভাৰত বিভাজন দ্বিজাতি তত্ত্বৰ ফল আছিল।

(খ) পাঞ্জাৱ আৰু বংগদেশক ধৰ্মৰ ভিত্তিত বিভক্ত কৰা হৈছিল।

(গ) পূৱ পাকিস্তান আৰু পশ্চিম পাকিস্তান সংলগ্ন হৈ থকা নাছিল।

(ঘ) দেশ বিভাজনৰ আঁচনিত জনসাধাৰণক দেশান্তৰ কৰাৰ এখন আঁচনি অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছিল।

উত্তৰঃ

২। তলত দিয়া নীতিসমূহৰ সৈতে ঘটনাসমূহ সংযুক্ত কৰাঃ

(ক) ধৰ্মৰ ভিত্তিত সীমা নিৰ্ধাৰণ 

(ক) ভাৰত আৰু বাংলাদেশ ।

(খ) ভাষাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি সীমা নিৰ্ধাৰণ     

(খ) ভাৰত আৰু পাকিস্তান।

(গ) ভৌগোলিক অৱস্থিতিৰ ওপৰত ভিত্তি       

(গ) ঝাৰখণ্ড আৰু ছত্তিছগড়।

কৰি ৰাষ্ট্ৰৰ ভিতৰতে সীমা নিৰ্ধাৰণ কৰা।

(ঘ) ৰাজনৈতিক আৰু প্ৰশাসনীয় ভিত্তিত         

 (ঘ) হিমাচল প্ৰদেশ আৰু 

ৰাষ্ট্ৰৰ ভিতৰতে পৃথক সীমা নিৰ্ধাৰণ কৰা।               

উত্তৰাখণ্ড।

উত্তৰঃ

৩। ৰাজ্যসমূহৰ নক্সাসহ বৰ্তমান ভাৰতৰ ৰাজনৈতিক মানচিত্ৰ অংকন কৰি তলত দিয়া দেশীয় ৰাজ্যসমূহৰ অৱস্থিতি দেখুওৱাঃ

(ক) জুনাগড়      (খ) মণিপুৰ      (গ) মহীশুৰ        

 (ঘ) গোৱালিয়ৰ 

উত্তৰঃ 

৪। তলত  দুটা ভাষ্য আছেঃ

বিস্ময়ঃ “দেশীয় ৰাজ্যসমূহ ভাৰতৰ সৈতে চামিল হোৱাৰ লগে লগে গণতান্ত্ৰিক ব্যৱস্থা এই ৰাজ্যসমূহলৈ সম্প্ৰসাৰিত হয়।

ইন্দাৰপ্ৰীতিঃ “মই বিষয়টোত একমত নহয়। কাৰণ, দেশীয় ৰাজ্যসমূহক ভাৰতৰ লগত চামিলকৰণৰ ক্ষেত্ৰত শক্তি প্ৰয়োগ কৰা হৈছিল। গণতন্ত্ৰ স্থাপন কৰা সম্ভৱ কেৱল সহমতৰ যোগেদিহে।“ দেশীয় ৰাজ্যসমূহ চামিলকৰণৰ প্ৰক্ৰিয়া তথা এই বিষয়ত দেশীয় ৰাজ্যসমূহৰ জনগণৰ প্ৰতিক্ৰিয়া সন্দৰ্ভত তোমাৰ মতামত কি?

উত্তৰঃ

৫। নেহৰুৱে ভাৰতক ধৰ্মনিৰপেক্ষ ৰাষ্ট্ৰ হিচাপে প্ৰতিষ্ঠা কৰিবলৈ কি কি যুক্তি আগবঢ়াইছিল? এই যুক্তিসমূহ কেৱল নৈতিক আৰু আৱেগসৰ্বস্ব আছিল বুলি তুমি ভাবানে? নে এই যুক্তিসমূহত কিছু বিজ্ঞতাও আছিল?

উত্তৰঃ

৬। স্বাধীনতাৰ সময়ত ভাৰতৰ পূৱ আৰু পশ্চিম অঞ্চলত জাতি গঠন প্ৰক্ৰিয়াই সন্মুখীন হোৱা দুটা মূল পাৰ্থক্য নিৰ্ণয় কৰা।

উত্তৰঃ 

৭। ৰাজ্য পুনৰ গঠনত আয়োগৰ কাৰ্য কি আছিল? ইয়াৰ মুখ্য পৰামৰ্শটো কি আছিল?

উত্তৰঃ  

৮। জাতি বুলিলে বহুলাংশ এক ‘কল্পনাপ্ৰসূত সম্প্ৰদায়’ ক বুজায় – যি এক সামূহিক ইতিহাস, বিশ্বাস তথা ৰাজনৈতিক আশা-আকাংক্ষাৰ দ্বাৰা ঐক্যবদ্ধ হৈ থাকে। ভাৰতক জাতি হিচাপে প্ৰতিষ্ঠা কৰা বৈশিষ্ট্যসমূহ আলোচনা কৰা।

উত্তৰঃ 

৯। বস্তুনিষ্ঠ প্ৰশ্নাৱলীঃ 

(ক) কোন চনত ৰাজ্য পুনৰ গঠন আয়োগ কাৰ্যকাৰী কৰা হৈছিল?

উত্তৰঃ 

(খ) গোষ্ঠীনিৰপেক্ষ নীতিৰ জন্মদাতা কোন আছিল?

উত্তৰঃ

(গ) পণ্ডিত নেহৰুৰ লক্ষ্য কি আছিল?

উত্তৰঃ 

(ঘ) ভাৰতে কেতিয়া স্বাধীনতা লাভ কৰিছিল?

উত্তৰঃ 

(ঙ) কোন চনৰ কোন মাহত ভাৰতক গণৰাজ্য হিচাপে ঘোষণা কৰা হৈছিল?

উত্তৰঃ

(চ) কোনটো সংবিধানৰ অনুচ্ছেদৰ অধীনত জম্মু আৰু কাশ্মীৰক বিশেষ মৰ্যাদা প্ৰদান কৰা হৈছিল।

উত্তৰঃ 

 (ছ) কোন চনৰ কোন মাহত জম্মু আৰু কাশ্মীৰৰ মহাৰজাই ভাৰতৰ সৈতে চামিলকৰণৰ দলিলত স্বাক্ষৰ কৰিছিল?

উত্তৰঃ  

(জ) কোনখন দেশীয় ৰাজ্যই পোন প্ৰথম সাৰ্বজনীন প্ৰাপ্তবয়স্ক ভোটাধিকাৰৰ ভিত্তিত নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত কৰিছিল?

উত্তৰঃ 

(ঝ) ১৯৪৭ চনত ভাৰত বিভাজনৰ আঁৰত থকা তত্ত্বটো কি আছিল? এইটো কোনে উদ্ভাৱন কৰিছিল?

উত্তৰঃ  

(ঞ) সংবিধান সমিতিৰ সভাপতি কোন আছিল?

উত্তৰঃ 

(ট) সংবিধান সমিতিৰ খচৰা সমিতিৰ সভাপতিজনৰ নাম লিখা।

উত্তৰঃ 

(ঠ) ৰাজ্য পুনৰগঠন আইন কেতিয়া গ্ৰহণ কৰা হৈছিল।

উত্তৰঃ 

১০। শুদ্ধ নে অশুদ্ধ লিখাঃ

(ক) স্বাধীন ভাৰতৰ প্ৰথমজন প্ৰধানমন্ত্ৰী আছিল চৰ্দাৰ বল্লভ ভাই পেটেল।

উত্তৰঃ 

(খ) ১৯৫০ চনৰ ২৬ জানুৱাৰীত ভাৰতক গণৰাজ্য হিচাপে ঘোষণা কৰা হৈছিল।

উত্তৰঃ 

(গ) ১৯৪৭ চনৰ ১৪-১৫ আগষ্টৰ মাজনিশা জৱাহৰলাল নেহৰুৱে সংবিধান মহাসভাৰ এখন বৈঠক আহ্বান কৰিছিল।

উত্তৰঃ 

(ঘ) স্বাধীনতাৰ পিছত চৰ্দাৰ বল্লভ ভাই পেটেল ভাৰতৰ প্ৰথমজন উপ-প্ৰধানমন্ত্ৰী আৰু গৃহমন্ত্ৰী আছিল।

উত্তৰঃ 

(ঙ) ৰাজ্য পুনৰগঠন আইনে ১৪ খন ৰাজ্য আৰু ৬ খন কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলৰ সৃষ্টি কৰিছিল।

উত্তৰঃ 

(চ) ১৯৫২ চনত অনুষ্ঠিত প্ৰথম সাধাৰণ নিৰ্বাচনৰ সময়ত ১৪ টা ৰাষ্ট্ৰীয় ৰাজনৈতিক দল আছিল।

উত্তৰঃ ।

(ছ) ভাৰতত বহুদলীয় ব্যৱস্থা আছে।

উত্তৰঃ 

১১। খালী ঠাই পূৰ কৰাঃ

(ক) জনপ্ৰিয় আন্দোলনৰ পিছত ১৯৬০ চনত মহাৰাষ্ট্ৰ আৰু  গুজৰাটৰ  সৃষ্টি কৰা হৈছিল।

(খ) ১৯৭২ চনৰ ২১ জানুৱাৰী  পৰা মেঘালয়ক ৰাজ্য হিচাপে ঘোষিত কৰা হৈছিল।

১২। চমু প্ৰশ্নঃ 

(ক) দেশ বিভাজনে ক্ষতিগ্ৰস্ত কৰা ৰাজ্য দুখনৰ নাম লিখা।

উত্তৰঃ 

(খ) দেশ বিভাজনৰ সময়ত কোন দুখন ৰাজ্য ভাগ কৰা হৈছিল?

উত্তৰঃ 

(গ) জাতীয় আন্দোলনৰ নেতাসকলে ধৰ্মনিৰপেক্ষ নীতি অৱলম্বন কৰিছিল। ইয়াৰ দুটা কাৰণ উল্লেখ  কৰা।

উত্তৰঃ 

(ঘ) ৰাজ্য পুনৰগঠন আয়োগৰ দুটা প্ৰধান পৰামৰ্শ উল্লেখ কৰা।

উত্তৰঃ 

(ঙ) কিমানখন ৰাজ্য আৰু কিমানখন কেন্দ্ৰীয়শাসিত অঞ্চল গঠনৰ পৰামৰ্শ ৰাজ্য পুনৰগঠন আয়োগে আগবঢ়াইছিল?

উত্তৰঃ 

(চ) এসময়ত কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চল আৰু বৰ্তমান ৰাজ্যৰ মৰ্যাদা পোৱা দুখন ৰাজ্যৰ নাম লিখা । 

উত্তৰঃ 

(ছ) জম্মু আৰু কাশ্মীৰৰ ৰজাজনৰ নাম কি আছিল?

উত্তৰঃ 

(জ) দেশ বিভাজনৰ সময়ত সাম্প্ৰদায়িক মণ্ডলত বিভক্ত হোৱা দুখন চহৰৰ নাম লিখা।

উত্তৰঃ 

(ঝ) স্বাধীনতাৰ পূৰ্বে মুছলীম লীগে ‘দ্বি-জাতি তত্ব’ৰ পোষকতা কৰিছিল। এই তত্বত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা ৰাষ্ট্ৰদুখন কি আছিল?

উত্তৰঃ

১৩। (ক) জাতি গঠন প্ৰক্ৰিয়াটো আলোচনা কৰা।

উত্তৰঃ 

(খ) জাতি গঠনৰ যিকোনো চাৰিটা কাৰক ব্যাখ্যা কৰা।

উত্তৰঃ 

(গ) স্বাধীনতাৰ পাছত হায়দৰাবাদ ৰাজ্য ভাৰত সংঘৰ অংগ হ’ল—আলোচনা কৰা।

উত্তৰঃ 

(ঘ) ভাৰত বিভাজনৰ সময়ত সমুখীন হোৱা চাৰিটা সমস্যা আলোচনা কৰা।

উত্তৰঃ

(ঙ) স্বাধীনতাৰ পিছৰ ছয়টা দশকত জাতীয় সংহতি গঠনৰ চাৰিটা ব্যৱস্থা আলোচনা কৰা।

উত্তৰঃ 

(চ) দেশীয় ৰাজ্য মণিপুৰ, ভাৰতৰ সৈতে কেনেদৰে চামিল হয়।

উত্তৰঃ 

(ছ) ১৯৫৩ চনত নিযুক্ত কৰা ৰাজ্য পুনৰগঠন আয়োগৰ ফলাফল আলোচনা কৰা।

উত্তৰঃ 

(জ) দেশীয় ৰাজ্য হায়দৰাবাদ ভাৰতৰ সৈতে কেনেদৰে চামিল হয়।

উত্তৰঃ

(ঝ) স্বাধীনতাৰ পাছত ভাৰতে তাৎক্ষণিকভাৱে সন্মুখীন হোৱা দুটা প্ৰত্যাহ্বানৰ বিষয়ে চমুকৈ আলোচনা কৰা।

উত্তৰঃ 

(ঞ) ৰাজ্যপুনৰ গঠন আইন কেতিয়া গ্ৰহণ কৰা হৈছিল? এই আইনৰ অধীনত গঠন হোৱা যিকোনো এখন ৰাজ্যৰ নাম উল্লেখ কৰা।

উত্তৰঃ

(ট) ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ আৰম্ভণিৰ সময়ছোৱাত কংগ্ৰেছ দলৰ আধিপত্যৰ কাৰণসমূহ চমুকৈ আলোচনা কৰা।

উত্তৰঃ 

১৪। ৰচনাধৰ্মী প্ৰশ্নঃ

(ক) ভাৰত বিভাজনৰ সৈতে সম্পৰ্ক থকা ঘটনাসমূহ আলোচনা কৰা।

উত্তৰঃ 

(খ) ১৯৪৭ চনত হোৱা ভাৰত বিভাজনৰ ফলাফলবিলাক কি কি?

উত্তৰঃ 

(গ) দেশীয় ৰাজ্যসমূহ ভাৰত সংঘৰ চামিলকৰণৰ প্ৰধান বিবেচনাসমূহ কি আছিল? এই কাৰ্যত কোনে ঐতিহাসিক ভূমিকা পালন কৰিছিল?

উত্তৰঃ 

(ঘ) ভাৰতৰ সৈতে কাশ্মীৰ চামিলকৰণৰ বিষয়ে চমুকৈ লিখা।

উত্তৰঃ 

(ঙ)ভাৰত চৰকাৰে কাশ্মীৰ সমস্যা সমাধানৰ কাৰণে কেনে গণতান্ত্ৰিক পন্থা অনুসৰণ কৰিছিল?

উত্তৰঃ

(চ) ৰাজ্য পুনৰগঠনৰ আয়োগ কি? ইয়াৰ প্ৰধান পৰামৰ্শাৱলী কি কি আছিল?

উত্তৰঃ

(ছ)স্বাধীনতাৰ সময়ত ভাৰতে জাতি গঠনৰ ফলত সমুখীন হোৱা তিনিটা প্ৰত্যাহ্বান আলোচনা কৰা।

উত্তৰঃ 

(জ) দেশ বিভাজনৰ প্ৰক্ৰিয়া আৰু পৰিণাম আলোচনা কৰা।

উত্তৰঃ  

(ঝ) জাতি নিৰ্মাণৰ ক্ষেত্ৰত নেহৰুৰ দৃষ্টিভংগী কি আছিল?

উত্তৰঃ 

(ঞ)স্বাধীনতাৰ সময়ত ভাৰতে গ্ৰহণ কৰিবলগীয়া হোৱা তিনিটা প্ৰত্যাহ্বানৰ বিষয়ে বৰ্ণনা কৰা।

উত্তৰঃ 

(ট) ভাৰত বিভাজনৰ পৰিণতিসমূহ বিশ্লেষণ কৰা।

উত্তৰঃ 

(ঠ) ‘দ্বি-জাতি তত্ব’ সম্পৰ্কে চমুকৈ ব্যাখ্যা কৰা।

উত্তৰঃ