Amagunya eNkulumbuso eIndiya

Umgaqo-siseko awuthethi kakhulu malunga namandla oMphathiswa weNkulumbuso okanye abaphathiswa okanye ubudlelwane babo kunye. Kodwa njengentloko karhulumente, inkulumbuso inamagunya obuzwe. Uzibhato ezintlanganisweni zeKhabhinethi. Ulungelelanisa umsebenzi wamasebe ohlukeneyo. Izigqibo zakhe zigqityiwe ukuba kuhlwelwe ngaphezulu kwamasebe. Usebenzisa ukubekwa esweni ngokubanzi kwenkonzo eyahlukeneyo. Bonke abalungiseleli basebenzela phantsi kobunkokeli bakhe. Inkulumbuso isasaza i-Readrication isebenze kubaphathiswa. Unamandla okuba ngabalungiseleli abakhululiweyo. Xa inkulumbuso iyaqala, yonke inkonzo iqala.

Ke, ukuba iKhabhinethi lelona lizwe linamandla kwi-India, kwiKhabhinethi yinkulumbuso onamandla kakhulu. Amagunya eNkulumbuso kuzo zonke iidemokhrasi zehlabathi anyuke kakhulu kumashumi eminyaka akutshanje abekwe iPalamente ngamaxesha athile abonwa njengeyona ndlela iphambili yoRhulumente. Njengoko amaqela ezopolitiko sele eza kudlala indima enkulu kwezopolitiko, inkulumbuso ilawula iKhabhinethi kunye nePalamente ngepati. Imithombo yeendaba nayo inegalelo kule meko ngokwenza ezopolitiko kunye nonyulo lukhuphiswano phakathi kweenkokeli eziphambili zamaqela. EIndiya nathi silubonile umkhwa onjalo ngokuxiliza amandla ezandleni zenkulumbuso. I-Jawaharlal Nehru, inkulu yoMphathiswa we-India, yasebenzisa igunya elikhulu kuba wayenempembelelo enkulu eluntwini. I-Indira Gandhi yayiyinkokeli enamandla xa ithelekiswa noogxa bakhe kwiKhabhinethi. Ewe, ubukhulu bemigangatho efumanekayo nguMphathiswa wezoMbuso kuxhomekeke kubuntu bomntu obambe isikhundla eso.

 Nangona kunjalo, kwiminyaka yakutshanje ukunyuka kwezobupolitika zezopolitiko kuye kwafaka izithintelo ezithile kumandla eNkulumbuso. Inkulumbuso yoRhulumente weMali akanakuthatha izigqibo ngendlela azithandayo. Kuya kufuneka ahlalise amaqela ahlukeneyo kwitheko lakhe kunye namaqabane angaqhelekanga. Kuya kufuneka athobele izimvo nakwizikhundla zamaqabane aManyano kunye namanye amaqela, ekusindiseni kukarhulumente kuxhomekeke.

  Language: Xhosa