Depi Palman an jwe yon wòl santral nan demokrasi modèn, pi gwo peyi divize wòl la ak pouvwa nan palman an nan de pati. Yo rele yo chanm oswa kay. Yon kay anjeneral eli dirèkteman pa moun yo ak egzèsis pouvwa reyèl la sou non moun yo. Se dezyèm kay la anjeneral eli endirèkteman ak fè kèk fonksyon espesyal. Travay ki pi komen pou dezyèm kay la se gade apre enterè divès eta, rejyon oswa inite federal yo.
Nan peyi nou an, Palman an konsiste de de kay. De kay yo li te ye tankou Konsèy la nan Etazini (Rajya Sabha) ak kay la nan moun yo (Lok Sabha). Prezidan an nan peyi Zend se yon pati nan palman an, byenke li se pa yon manm nan swa kay la. Se poutèt sa tout lwa yo te fè nan kay yo antre nan fòs sèlman apre yo fin resevwa konsantman an nan Prezidan an.
Ou te li sou Palman an Ameriken nan klas pi bonè. Soti nan chapit la 3 ou konnen ki jan Lok Sabha eleksyon pran plas. Se pou nou sonje kèk diferans kle ant konpozisyon an nan de kay sa yo nan palman an. Reponn sa ki annapre yo pou Lok Sabha a ak Rajya Sabha a:
• Ki kantite total manm P?
• Ki moun ki chwazi manm yo? …
• Ki longè tèm nan (nan yon ane)? …
• Èske kay la ka fonn oswa èske li pèmanan?
Kilès nan de kay yo ki pi pwisan? Li ta ka parèt ke Rajya Sabha a se plis pouvwa anpil, pou pafwa li yo rele ‘chanm nan anwo’ ak Lok Sabha a ‘pi ba chanm lan’. Men, sa pa vle di ke Rajya Sabha se plis pouvwa anpil pase Lok Sabha. Sa a se jis yon style fin vye granmoun nan pale epi yo pa lang lan itilize nan konstitisyon nou an.
Konstitisyon nou an bay Rajya Sabha a kèk pouvwa espesyal sou eta yo. Men, sou pifò zafè, Lok Sabha a egzèse pouvwa siprèm. Se pou nou wè ki jan:
1 Nenpòt lwa òdinè bezwen pase pa tou de kay yo. Men, si gen yon diferans ant de kay yo, se desizyon final la pran nan yon sesyon jwenti nan ki manm nan tou de kay yo chita ansanm. Paske nan pi gwo kantite manm yo, gade nan Lok Sabha a gen chans rive nan domine nan yon reyinyon konsa.
2 Lok Sabha egzèsis plis pouvwa nan zafè lajan. Yon fwa Lok Sabha a pase bidjè gouvènman an oswa nenpòt lòt lwa ki gen rapò ak lajan, Rajya Sabha a pa ka rejte li. Rajya Sabha a ka sèlman retade li pa 14 jou oswa sijere chanjman nan li. Lok Sabha a ka oswa pa ka aksepte chanjman sa yo.
3 sa ki pi enpòtan, Lok Sabha a kontwole Konsèy Minis yo. Se sèlman yon moun ki jwi sipò nan majorite nan manm yo nan Lok Sabha a nonmen Premye Minis la. Si majorite nan manm yo Lok Sabha di ke yo pa gen okenn konfyans ‘nan Konsèy la nan Minis, tout minis ki gen ladan Premye Minis la, gen kite fimen. Rajya Sabha a pa gen pouvwa sa a.
Language: Haitian