AS APOPEHEEDE Günorta Afrika özboluşly jyns taýdan kemsitmegiň adydy. Ak gazaply bu ulgamy Günorta Afrika girizdi. Eretrideinji we Awaýiýa döwründe söwda kompaniýalarynda söwda kompaniýalary muny ýaragly we güýç bilen basyp, Gidýändigi üçin ýaragly we güýç bilen eýelejeriler. Em Emma Günorta Afrikada ýerleşýän “Mesih mesgen tutup, ýerli hökümdarlar boldy. “AvesTeid” -iň ulgamy halka bölündi we – Deriniň reňkleriniň esasynda açdy. – Günorta Afrikanyň dogduk halky gara reňkde. Ilatyň üçden dördünjiden dördünji topary we “gara” diýilýärdi. Bu iki toparyň arasynda “Reňkli atlanan” garyşyk ýaryşlaryň hemmesi bu adam bardy. Ak hökümdarlar ähli aklary aklar hökmünde garadylar. Ak däl adamlar ses beriş hukuklary ýokdy.
“Aparteid” ulgamy, garaýagyzlar üçin esasanam eziji çümdi. Ak ýerlerde ýaşamagyndan gadagan edildi. Diňe rugsat berlen bolsa ak sebitlerde işläp bilerdiler. Otaglar, awtobuslar, takyk, myhmansöýer, çagalar we kollejler, kino edijiler, kinoteatrlar, büjegler, beaherler, büjärler,
köpçülik hajathanalary, aklar we garaýagyzlar üçin aýratyndy. Bu bölünişik diýilýärdi. Markanlaryň ybadat edilen ybadathanalara-da baryp görmedi. Garaýagyzlar birleşik ýa-da elhenç bejergä garşy birleşik döretmedi.
1950-nji ýyldan bäri garalar, reňkli we hindi agzalar bilen söweşiji ulgamy garşy söweşdiler. Protest gutatlaryna we iş taşlaýyşlaryna ýolbaşçylyk etdiler. Afrika milli gurultaýynda (Bir “Res)” OCERI “-e bölünme syýasatlaryna garşy göreşiň öwren saýawan guramasy boldy. Bu köp sanly kärhana bileleşigi we kommunistik partiýasyny öz içine aldy. Köp duýgur aklaryň assateid -e garşy çykyp, bu göreşde düýpli rol oýnapdyr. Birnäçe ýurt ataşlaşdyryjy adalatsyz we jynsparaz diýip atlandyrdy. Emma “Ak jyns” müňlerçe gara we reňkli adamlary tussag etmek, gynamak bermek, gynamak we öldürmek arkaly talap etdi.
Language: Turkmen