Whyima me li Hindistanê hilbijartinan hewce dike

Hilbijartin bi rêkûpêk li her demokrasiyê pêk tê. Di cîhanê de zêdetirî sed welat hene ku hilbijartin çêdibe ku nûnerên mirovan hilbijêrin. Her weha em dixwînin ku hilbijartinan li gelek welatên ku ne demokrat in têne girtin.

Lê çima em hewce ne hilbijartinan? Ka em hewl bidin ku demokrasiyek bê hilbijartin xeyal bikin. Ger ku hemî mirov dikarin rojane li hev rûnin, rêgezek ji gel gengaz e. Lê wekî ku me berê li beşa 1 dîtiye, ev di tu civakek mezin de ne gengaz e. Ne gengaz e ku her kes dem û zanebûnê hebe da ku li ser her tiştî biryar bide. Ji ber vê yekê di pir demokrasiyê de mirov bi nûnerên xwe desthilatdar dikin.

Ma rêyek demokratîk a hilbijartina nûnerên bê hilbijartin hene? Ka em li cîhek bifikirin ku nûner li ser bingeha temen û ezmûnê têne hilbijartin. An cîhek ku ew li ser bingeha perwerdehî an zanebûnê têne hilbijartin. Di biryardana ku li ser kî ezmûnek an zanistî ye dikare hin tengasiyek hebe. Lê bila em bêjin gel dikare van tengasiyan çareser bike. Eşkere ye, cîhek weha hewce nake hilbijartinan.

Lê ma em dikarin vê cîhê demokrasiyê bang bikin? Em çawa fêr bibin ka gelo gel wekî nûnerên wan an na? Em ê çawa piştrast bikin ku van nûneran li gorî daxwazên gel desthilatdar dikin? Meriv çawa piştrast bike ku yên ku mirov hez nakin nûnerên wan nebin? Ev hewceyê mekanîzmayek ku mirov dikare nûnerên xwe di navberên birêkûpêk de hilbijêrin û heke ew bixwazin dixwazin bikin biguhezînin. Ev mekanîzmayî tê hilbijartin. Ji ber vê yekê, hilbijartin di demên me de ji bo her demokrasiya nûneran girîng têne hesibandin. Di hilbijartinê de dengderan gelek bijare dikin:

• Ew dikarin hilbijêrin ka kî dê qanûnan ji bo wan bike.

• Ew dikarin hilbijêrin ka kî dê hikûmeta C ava bike û biryarên mezin bavêje.

• Ew dikarin partiyê hilbijêrin ku polîtîkayên wan dê hikûmetê c û qanûnê rêber bike.

  Language:         Kurdish (Kurmanji)