Taryhy taýdan Hindistanda öndürilen telefon şotonlary Europeewropa üçin eksport edilýärdi. Senagatlaşma bilen Iňlis pagta öndürijileri açylyp, senagatçylar kämilleşdirildi, eýsem, pagta maliýe önümlerini ýerli gowulandyrmagy üpjün etmek üçin başlagy ösdürdi. Nyrhlar Angliýada mata seslerine girizildi. Netijede, akym in hindi pagta pese gaçyp başlady.
Xinsiň irki döwründe Iňlis öndürijileri mata üçin daşary ýurtlara-da göz gözleri gözläp başladylar. Iňlis bazaryndan aýryldy, hindi dokma önümleri, indi bolsa beýleki halkara bazarlarynda uly güýçli bäsdeş bäsleşigi bilen ýüzbe-ýüz boldy. Hindistaly eksportyň şekillerine göz aýsak, pagta dokumynlaryň paýyna serediň: 1815-nji ýyla çenli 1800 töweregi 307-nji bölüm aralygyndatdan ybaratdy. 1870-nji ýyla çenli bu protokol 3 göterimden geçipdi.
Şondan soň Hindistan eksportyny etdi? Sanlar ýene bir dramatiki hekaýa aýdyň. Önüm önümleriniň eksporty çalt, çig malyň eksporty deň derejede çalt ösdi. 1812 we 1871-nji ýyllar aralygynda çig pagta eksportynyň paýy 5 göterimden 35 göterim ýokarlandy. Boýaglyk mata üçin ulanylýan indigo ulanylýar, köp onýyllyk üçin ýene bir möhüm eksportdy. Geçen ýyl okaň, wagyz-byçi, Hytaýa 1820-nji ýyldan soň Hindistanda ýeke-täk eksporty üçin çalt ösdi. Angliýada tiriçini aç-da ýüze çykardy-da, ony Hytaýa we bu satuw arkaly gazanan pul bilen, bu satly bolsa, çaý we beýleki importy maliýeleşdirdi.
XI asyryň dowamynda Iňlis öndürýän Iňlis öndürýän iňlis bazaryna çilim çekdi. Iýmit dänesi we Hindistandan Angliýa we bütin ömre çenli eksporta eksport galpy eksport edýär. Emma Angliýanyň eksportynyň ähmiýeti, Angliýanyň importynyň Hindistanyň importynyň bahasyndan has ýokarydy. Şeýlelik bilen Angliýa Hindistanda “söwda profisit” boldy. Angliýa bu artykmaçlygy beýleki ýurtlar bilen geçirmegi bellemek üçin bu artykmaçlygy ulandy – ýag, Angliýanyň satuwyndan köp zatlary import edendiklerini ulanyp, bu artykmaçlygy ulanypdyr. Bu köptaraplaýyn kazyýet ulgamyny näçe bolup işleýän ýurt bilen üçünji ýurduň ýylky bilen arablylar bilen baglanyşdyrmaga mümkinçilik berýär. Angliýa bilen defisiýalaryna kömek etmek bilen Hindistana X-nji togtadyş dünýä ykdysadyýetinde-de möhüm rol oýnady.
Angliýanyň söwda profisinde Hindistan resmileri we türmeler bilen öýüniň daşarky pul töleglerini öz içine alýan, Hindistanyň daş beritgi myhmanlary bolan paýnamalaryna göterim bar we Hindistanyň daş beritginiň daşarky bergini we Hindistandaky Iňlisleriň pensiýalarynyň persfektiwaly diýlip atlandyrylýan ‘öý tussag edilmegine sebäp boldy. Language: Turkmen