Dhangars dia vondron’olona pasteshtra lehibe iray. Tamin’ny fiandohan’ny taonjato faha-20 ny mponina tao amin’ity faritra ity dia tombanana ho 467000. Mpiandry ny ankamaroany, ny sasany dia mpanenona lamba firakotra, ary ny sasany kosa dia mpiandry ombidia. Ny mpiandry Dhangar dia nijanona tao amin’ny Plateau afovoany MAHarashtra nandritra ny monsoon. Faritra semi-arid izay misy orana sy ny tany ambany. Rakotra tsilo thorny. Tsy misy na inona na inona afa-tsy ny voly maina toa an’i Bapa dia afaka afafy eto. Tao anatin’ny monsoon ity taratasy mivalona ity dia nanjary tany lehibe indrindra ho an’ny andian’ny Dhangar. Tamin’ny volana oktobra dia naninjitra ny Bajra ny Dhangars ary nanomboka nifindra monina izy ireo. Taorian’ny volana martsa iray volana teo ho eo dia tonga tao Konkan izy ireo. Ity dia trakta fambolena miroborobo amin’ny orana avo sy ny tany manankarena. Eto dia noraisin’ireo mpiandry konkani ireo mpiandry ondry. Taorian’ny nanapahana ny fijinjana an’i Kharif tamin’izany fotoana izany, dia tsy maintsy zezika ny saha ary namboarina ho an’ny fijinjana ny rabi. Ny ondrin’i Dhangar dia nanipy ny saha ary namahana ny vodivary. Ny tantsaha Konkani dia nanome vary amam-bary izay naverin’ireo mpiandry ondry niverina tany amin’ny lemaka izay tsy ampy varimbazaha. Tamin’ny fiandohan’ny monsoon dia nandao ny konkan sy ny morontsiraka amoron-tsiraka niaraka tamin’ny andian’ondriny ary niverina tany an-tanànany teo amin’ny lemaka maina. Ny ondry dia tsy afaka milefitra ny toe-piainana mony mando. Ao Karnataka sy Andhra Pradesh, indray, ny lemaka foibe dia rakotra vato sy ahitra, fonenan’ny omby, osy ary mpiandry ondry. Ny gollas nijoro omby. Ny Kurumas sy i Kurubas dia namelona ondry sy osy ary nivarotra lamba firakotra. Nipetraka teo akaikin’ny ala izy ireo, namolavola takelaka kely tany, ary nanao varotra kely isan-karazany ary nikarakara ny ombiny. Tsy toy ny hatsiaka ny tendrombohitra, fa tsy ny hatsiaka sy ny oram-panala izay mamaritra ny gadona vanim-potoana ny fihetsik’izy ireo: fa ny fifandimbiasan’ny monsoon sy ny vanin-taona mafana. Tao anatin’ny vanim-potoana maina dia nifindra tany amin’ny morontsiraka amoron-tsiraka izy ireo, ary navelany rehefa tonga ny orana. Ny ombidia ihany no tia ny sela sy ny lanonana mando ny faritra amoron-tsiraka mandritra ny volana monsoon. Ny andian’omby hafa dia tsy maintsy afindra amin’ny lemaka maina amin’izao fotoana izao.
Banjaras dia mbola nisy vondrona grazia fanta-daza iray hafa. Izy ireo dia ho hita ao amin’ny vohitra ao amin’ny UTTAR Pradesh, Punjab, Rajasthan, Madhya Pradesh sy Maharashtra. Mikaroka ny kijana tsara ho an’ny ombiny, dia nifindra lavitra izy ireo, nivarotra omby omby sy entana hafa ho an’ny mponina ho takalon’ny varimbazaha sy ny ahitra.
Source b
Ny fitantaran’ny mpandeha maro dia milaza amintsika ny momba ny fiainan’ny vondrona pastora. Tamin’ny faramparan’ny taonjato fahasivy ambin’ny folo dia nitsidika ny gols i Buchanan nandritra ny dia nataony tamin’ny alàlan’ny misterore. Nanoratra izy hoe:
‘Mipetraka any an-tanànan’ny kilao ny fianakavian’izy ireo, ary mamboly tany kely, ary mitandrina ny biby fiompiny, mivarotra ny voromailala ny vokatry ny ronono. Ny fianakavian’izy ireo dia be dia be, fito ka hatramin’ny valo ka hatramin’ny valo isaky ny fahita matetika. Roa na telo amin’ireto telo ireto no manatrika ny andian’ondry any anaty ala, raha ny sisa kosa dia maniry ny tanimboliny, ary manome ny tanàna misy kitay, ary mololo ho azy.
Avy any: Francis Hamilton Buchanan, dia avy any Madras namakivaky ireo firenena Mysore, Canara ary Malabar (London, 1807).
Tany an-tany efitra i Rajasthan no nipetraka ny raikas. Ny orana ao amin’ny faritra dia kely sy tsy fantatra. Amin’ny tany namboly dia nihena isan-taona isan-taona ny mpijinja. Noho ny zavamaniry be dia be tsy misy vokatra. Ka ny raikas dia nitambatra tamin’ny pastoralisma. Nandritra ny monsons, ny Raikas of Barmer, Jaisalmer, Jodhpur ary Bikaner dia nijanona tao an-tanànany an-tranony, izay nisy ny kijana. Tamin’ny volana Oktobra, rehefa maina sy reraka ireo toerana miroborobo ireo, dia nifindra izy ireo hitady ny ahitra sy rano hafa, ary niverina indray nandritra ny monsoon. Andraikitry Raikas iray – fantatra amin’ny anarana hoe Raikas) Raikas – rameva kamiao ary vondrona hafa dia nitaiza ny heep sy osy. Hitantsika fa ny fiainan’ireo vondrona pasitera ireo dia notohizan’ny fandinihana tsara ireo anton-javatra maro be. Tsy maintsy nitsara izy ireo mandra-pahoviana ny omby no afaka nijanona tao amin’ny faritra iray, ary fantany hoe aiza no ahitany ny rano sy ny ahitra. Nila nanisa ny fotoana niainany izy ireo, ary niantoka ny hahafahan’izy ireo mamindra ny faritany samihafa. Tsy maintsy nanorina fifandraisana tamin’ny tantsaha teny an-dalana izy ireo, mba hahafahan’ny omby mamboly amin’ny tanimbary sy ny tanimbary. Izy ireo dia nanambatra hetsika isan-karazany – fambolena, varotra ary fiompiana – hanao ny fivelomany.
Ahoana no fomba niovan’ny pastoralista teo ambanin’ny fanjanahan-tany?
Language: Malagasy