Imyaka ingana mu Buhinde

Mu 1900, umuziki uzwi cyane Umwanditsi E…. Paull yabyaye igitabo cy’umuziki yari afite ishusho ku rupapuro rw’igifu gitangaza ngo ‘umuseke w’ikinyejana’ (Ishusho 1). Nkuko mubibona uhereye ku gishushanyo, hagati yishusho ni imana-nkimana, umumarayika witerambere, ufite ibendera ryo mu kinyejana gishya. Yinjiye yitonze ku ruziga afite amababa, ashushanya igihe. Guhaguruka kwe kumusanga mu gihe kizaza. Kureremba hafi, inyuma ye, ni ibimenyetso byiterambere: Gariyamoshi, kamera, kamera, imashini, imashini zicapa nuruganda.

Guhimbaza imashini nikoranabuhanga biracyangwa ku ishusho yagaragaye ku mpapuro z’ikinyamakuru cy’ubucuruzi mu myaka ijana ishize (Ishusho 2). Irerekana abapfumu babiri. Umwe hejuru ni aladdin kuva muburasirazuba bubatse ingoro nziza hamwe nitara rye. Umwe hepfo ni umukanishi wa none, hamwe nibikoresho bye bigezweho kuburiza amarozi mashya: yubaka ibiraro, amato, iminara n’inyubako nyinshi. Aladdin yerekanwa nko guhagararira iburasirazuba no ku byahise, umukanishi agereranya iburengerazuba na kijyambere.

 Aya mashusho aduha inkuru yo gutsinda iy’isi ya none. Muri iyi konti isi igezweho ifitanye isano nimpinduka yihuse yikoranabuhanga hamwe nubuhanga, imashini ninganda, gari ya moshi na swiams. Amateka yinganda ahinduka inkuru yiterambere gusa, kandi imyaka igezweho igaragara nkigihe cyiza cyiterambere ryikoranabuhanga.

 Aya mashusho n’amashyirahamwe ubu byabaye bimwe mubitekerezo bizwi. Ntushobora kubona inganda za vuba nkigihe cyo gutera imbere nubuki? Ntutekereza ko ikwirakwizwa rya gari ya moshi ninganda, no kubaka inyubako nyinshi kandi ibiraro nikimenyetso cyiterambere ryumuryango?

 Nigute aya mashusho yateye imbere? Nigute dufitanye isano nibitekerezo? Ese inganda buri gihe ishingiye ku iterambere ryikoranabuhanga ryihuse? Uyu munsi dushobora gukomeza guhimbaza imashini yo gukomeza imirimo yose? Ni iki cy’inganda zigamije ku buzima bwabantu? Kugira ngo dusubize ibibazo nkibi dukeneye guhindukirira amateka yinganda.

Muri iki gice tuzareba aya mateka twibandaho mbere mu Bwongereza, igihugu cya mbere cy’inganda, hanyuma mu Buhinde, aho imiterere y’inganda zateganijwe n’ubutegetsi bw’abakoloni.

  Language: Rwandi