Iyo Rowlatt chiitiko muIndia

Yakatambanudzwa neiyi budiriro, Gandhiji muna1919 akafunga kuvhura nyika yose Syagraha achipesana neyekutsvakira redlatt chiito (1919). Ichi chiitiko chakange chakurumidza kupfupura nepafuma yemapamoyo pamwe neungano yeUnited States yenhengo dzeIndia. Izvo zvakapa hurumende zvakakura kurumbidza zviitiko zvematongerwo enyika, uye vakabvumira kuvharirwa vasungwa vezvematongerwo enyika vasina kutongwa kwemakore maviri. Mahatma Gandhi aida kusateerera kusiri kwehurumende kusiri nechisimba kubva kumitemo isina kunaka kudaro, iyo yaizotanga neinowanzoitika musi wa6 Kubvumbi.

Madhiri akarongwa mumaguta akasiyana-siyana, vashandi vakaramba vachirova muchisimba njanji, uye zvitoro zvakavharwa. Kuvhundutswa kwakakurumbira, uye kutya kuti mitsara yekutaurirana senge njanji uye nefoni ingavhiringidzwa, iyo yekutonga kweBritish yakafunga kusanganisa nyika. Vatungamiriri vemuno vakatorwa kubva paAmritsar, uye Mahatma Gandhi akarembera kupinda Delhi. Musi wa10April, mapurisa ari maAmritsar akabata ruoko rurunyararo, achirwadzisa kwakapararira kurwiswa pamabhangi, mahofisi okutumira uye zviteshi zvechitima. Mutemo weredhiyo wakarongwa uye General Dyer Command.

Musi wa13 april uyo anokanganisa jallianwalla bagh chiitiko chakaitika. Pazuva iro boka guru rakaungana muvhu rakakomberedzwa reJalliawalla Bag. Vamwe vakauya kuzoratidzira kupokana nezviyero zvehurumende zvinotsoropodzwa. Vamwe vaive vauya kuzopinda muBhaisaki Rakajeka. Kuve kunze kweguta, vagari vazhinji vaisaziva nezve Mutemo wehondo uyo wakatemerwa. DYT yakapinda munzvimbo iyi, yakavhara nzvimbo dzekubuda, uye yakavhura moto pane chaunga, kuuraya mazana. Chinhu chake, sezvaakazivisa gare gare, aifanira kubereka tsika ‘, kugadzira mundangariro dzeSatyagrais kunzwa kwekutya uye kushamisika.

Sezvo nhau dzeJalliaanwalla bagh rakapararira, mapoka akatora mumigwagwa mune akawanda maStuman maguta. Pakanga paine kurohwa, kurwiswa nemapurisa uye kurwiswa pane zvivakwa zvehurumende. Hurumende yakapindura nekudzvinyirirwa kweutsinye, vachitsvaga kunyadzisa uye kutyisa vanhu: Satyagrais: Satyagrais: kukambaira mumigwagwa, uye shaam (uye salaam (salute) kune vese sahibhu; Vanhu vakarohwa uye misha (yakakomberedza Gujranwla muPunjab, ikozvino muPakistan) vakabhabhora. Kuona chisimba kupararira, Mahatma Gandhi akadana kufamba.

 Nechiremba wewlattt syagraha aimbove akafararira, yakanga ichiri shoma zvakanyanya kumaguta nemaguta. Mahatma Gandhi now akanzwa kudiwa kwekuvhura nzvimbo yakawandisa-yakavakirwa muIndia. Asi iye aive nechokwadi chekuti hapana kufamba kwakadaro kwaigona kurongeka pasina kuunza maHinus uye maMuslim padhuze. Imwe nzira yekuita izvi, yainzwa, yaifanira kutora nyaya yeKhilafat. Hondo yenyika yekutanga yakapera nekukundwa kweOttoman turkey. Uye pakanga paine runyerekupe rwekuti rurongo rurombo raizokosheswa pamutakuri weOttoman weOttoman yevaIslam chenyika (iyo Khalifa). Ku – Dzivirira Powers’s Turmal Sve Simba, komiti yeKhilafat yakaumbwa muna Kurume Creat Gandhiji akaona izvi semukana wekuunza maMuslim pasi peamburera yeiyo yakabatana yenyika. PaCalcutta chikamu cheCongress munaSeptember 1920, akagutsa vamwe vatungamiriri vechido chekutanga kufamba kusiri kushandira pamwe mukutsigira kweKhilafat pamwe neSwarj.

  Language: Shona