1919-njy ýylda Gangiji bu üstünligi aýdylýan Gangiji teklip edilýän hensurany (1919) garşy geçirilen tutuş ýurtly Sanktatasiýaa garşy tutuş ýurtly hereketlendiriş işine başlamak kararyna geldi. Bu hereket hindi agzalarynyň ABŞ-nyň birleşmegine garamazdan praktikadyşdan geçen imperiýa kanunçylyk geňeşinden geçýärdi. Syýasy dowam etdirýän bu hökümete uly ygtyýarlyklary berjaý edip, syýasy tussaglaryň iki ýyl bäri kazyýet bolmazdan rugsat berendigi we syýasy tussaglaryň iki ýyla garşy çykmagyny üpjün etdi. Mahatma Gandi 6-njy aprelde Bartalt geçjek şeýle pikirsiz raýatlara garşy zordan däl guramany boýun almagyny isledi.
Dürli şäherlerde diplom guraldylar işgärleri demirýol ussahanalarynda demirýol ussalaryny we dükany işden çykardylar. Meşhur ösüş bilen aladalanýar we demirýol ýoly ýaly aragatnaşygyň we telegrafy keselhanalaryň bozulmagydyr, Iňlis administrasiýasy mähir satyjynyň öňüni almak üçin ýüz öwürdi. Leverewieserli ýolbaşçylar Amritsardan başlap, Mahatma Gandi ada girmek gadagan edildi. 10-njy aprelde Amritsdäki polisiýa banklara, ofisleri we demir ýollar toparlaryna giňden berk garşylyk ugruna uçrady. Söweş kanunlary we umumy deri buýruk aldy.
13-nji aprelde akym JliYalwalla Baghanyň wakasy boldy. Şol gün Jallýanalla Baghanyň ýapyk ýeri ýygnandy. Käbirleri hökümetiň täze repressiw çärelerine garşy nägilelik bildirdi. Beýlekiler ýyllyk Baisakhi adalatly gatnaşmak üçin geldiler. Şäheriň daşyndan bolmak şäheriniň köpüsinde, köp obaly uruş kanunlaryndan habarsyzdyk. Dire sebiti girizdi, geçen nokatlary petikledi we çepe çykyşy açdy we märekä ot açdy, ýüzlerçe adam öldürdi. Soň bolsa, soňrak yglan edilişi ýaly, Satyagaris aňynda satmak aňyny tapmak, döretmek üçin terbiýelemek we awe döretmekdi.
Jallalalella bagyň habary hökmünde Demirgazyk Hatyn şäherinde ýerleşýän bäri mulylar demirgazyk Hindi şäherçesinde köçelerine çykdylar. Iş taşlaýýar, polisiýa bilen çaknyşyklar ýaradyldy we bu howplara hüjümler bilen hüjümlerden boldy. Hökümet halky masgarasiýasyny öwürmek we terror etmek üçin rezrimli repressiýa bilen ýolbaşçylyk etdi, burnutlaryny ýere sürmäge, köçelere aýlanyp, salitlere salkynlar (salam); Adamlar ýenjdiler, olar Gujranawela, öýünde Penjeraladaky Penjranalanyň töwereginde (Pozitada) töwereklerinde bombalandy. Zorluk ýaýramagy, Mahatma Gandi hereketi çagyrdy.
Hatar satyjygrahanyň giňden ýaýran hereket boldy, esasan, esasan şäherlere we şäherleri hem çäkli boldy. Mahatma Gandi indi Hindistanda has giň hereket edýän hereket etmegiň zerurdygyny duýdy. Iöne beýle hereket etmeýändigine ynanmak üçin beýle hereketiň hiç hili çäre görmezligine ynanmakdy. Munuň bir usuly, muny etmegiň bir usuly, özüni karaýap meselesini gozgamagydy. Birinji jahan urşy Osmanly Türkiýiniň ýaramagy bilen tamamlandy. Osmanstan gullugyna Lanman alyp barýan ýurduňy parahatçylykly şertnamasynyň giriziljekdigine murs boldy, yslam dünýädynyň ruhysy (Halifa) bolupdyrlar. To – 1919-njy ýylyň mart aýynda Khilalanyň wagtlaýyn häkimiýetleriniň ölümine hüjüm edýän doganlar muhamlag altyn we Şukalat Ali (Amerikanyň milli hereketiniň bolmagy üçin Mahhanlaşa Gandi bilen maslahatlaşmaga başlandy. Gandhiji muny bitewi milli herekete edilýän milli hereketiň saýtlarynyň aşagynda musulman getirmäge mümkinçilik gördi. 1920-nji sentýabr aýynda gurultaýyň kalket sessiýasynda beýleki liderleri, Swaraj üçin goldaw bermäge mätäç herekete başlamalydygyna ynandyrandygy hormatlamaga özüne geldi.
Language: Turkmen