Daabac waxay u abuurtay suurtagalnimada wareegga fikradaha ballaaran, waxayna soo saartay adduun cusub oo dood iyo wadahadal. Xitaa kuwa ku raacsan mas’uuliyiinta aasaasay waxay hadda daabici karaan oo wareegi karaan fikradooda. Iyada oo loo marayo farriinta daabacan, waxay dadka ka dhaadhici karaan inay si ka duwan u fikiraan, oo ay ugu dhaqaaqaan ficil. Tani waxay muhiimad u leedahay laf-dhabarta kala duwan ee nolosha.
Midkoodna ma uu soo dhaweyn buugga daabacan, kuwaasna kuwii iyaguna ka baqaya ayaa ka baqaya. Qaar badan ayaa ka cabsi qabaan saameynta ay fududahay helitaanka erayga daabacan iyo wareegga ballaaran ee buugaagta, ay ku yeelan karaan maskaxda dadka. Waxaa laga baqay in haddii aysan jirin wax xakamayn ah oo la daabacay waxa la daabacay oo akhriyay ka dib kacdoon caasiyiin iyo fikrado muujinaya ayaa laga yaabaa inay faafi karaan. Haddii taasi dhacday awoodda “suugaanta” suuban waa la baabi’in lahaa.
Aynu tixgelinno macnaha tan ee hal meel oo nolosha ah ee European-sida ugu badan, diinta.
Sannadkii 1517, dibuhabaynta diinta Martin Luther wuxuu qorey sagaashan shan sano oo dhalleeceeya in badan oo ka mid ah dhaqamada iyo cibaadooyinka kaniisadda katooliga Roman katooliga. Nuqul daabacan oo tan ah waxaa lagu dhejiyay albaab kaniisad oo ku taal Wiltberg. Waxay ku qasbeen kaniisadda si ay uga doodaan fikradiisa. Qoraallada Luther ayaa si dhakhso ah loo soo saaray tirooyin balaaran oo si ballaadhan u akhriya. Tanu waxay horseedday kala qaybsanaan kaniisadda dhexdeeda iyo bilowga dib u habeynta Protestant. Tarjumaadda Luther ee Axdiga Cusub ee lagu iibiyay 5,000 oo nuqul gudahood toddobaadyo gudahood iyo daabacaaddii labaad waxay soo muuqatay seddex bilood gudahood. Aad uga mahadcelisay daabacaad, ayuu yiri Luther, ‘Daabacaadda waa hadiyadda ugu dambeysa ee Eebbe iyo kan ugu weyn.’ Dhowr aqoonyahan, dhab ahaantii, waxay moodayaan in daabacaadda la keenay oo ku saabsan jawiga cusub ee aqoonta aqooneed oo ay gacan ka geysteen faafinta fikradaha cusub ee horseeday dib-u-habaynta.
Language: Somalia