Bosib chiqarish g’oyalarning keng tarqalishi ehtimolini yaratdi va munozarali va munozaralar dunyosini taqdim etdi. Ayrim hukumatlar bilan ixtilof qilganlar endi o’zlarining g’oyalarini chop etishlari va aylanishi mumkin edi. Chop etilgan xabar orqali ular odamlarni boshqacha fikrlashga ko’ndirishi va ularni harakat qilishga undashlari mumkin edi. Bu hayotning turli sohalarida ahamiyati bor edi.
Hamma bosma kitobni qabul qilmadi, shuningdek, bu haqda qo’rqqanlar. Ko’pchilik bosma so’zga va kitoblarning keng tarqalishi, odamlarning ongiga bo’lishi mumkinligiga ta’sir qilishlari mumkin edi. Agar chop etilgan va o’qigan narsalarning nazorati bo’lmasa, isyonkor va dinsiz fikrlar tarqalishi mumkinligidan qo’rqishidan qo’rqishidan qo’rqishidan qo’rqishidan qo’rqishidan qo’rqish qo’rquvdan qo’rqish qo’rquvi. Agar bu qimmatbaho “adabiyotlar vayron qilinsa. Diniy hokimiyatlar va monarxlar, shuningdek, ko’plab yozuvchilar va rassomlar tomonidan ifodalangan, bu bezovtalikni boshlagan yangi adabiyotlarni tanqid qilishning asosi edi.
Keling, zamonaviy Evropada, xususan, diniy hayotning bir jihatidan muhokamani ko’rib chiqaylik.
1517 yilda din islohotchisi Martin Lyuter Rim-katolik cherkovining ko’plab urf-odatlarini va marosimlarini tanqid qildi. Buning bosma nusxasi Vittenbergdagi cherkov eshikida joylashtirilgan. Bu cherkov o’z fikrlarini munozara qilishiga qarshi chiqdi. Lyuterning asarlari darhol ko’p sonli raqamlarda takrorlandi va keng o’qildi. Bu cherkov ichidagi bo’linish va protestant islohotining boshlanishiga olib keladi. Lyuter Yangi Ahdning tarjimasi bir necha hafta ichida 5000 nusxada sotilgan va uch oy ichida ikkinchi nashr paydo bo’ldi. Lyuter: «Chop etish – bu Xudoning va eng buyuk sovg’asi», – dedi. Aslida, bir nechta olimlar, bosma, bosma, yangi intellektual muhitni olib kelishdi va Islohotga olib kelgan yangi g’oyalarni tarqatishga yordam berishdi.
Language: Uzbek