অধ্যায়ঃ ১৩
পোহৰ
শুদ্ধ উত্তৰটো বাছি উলিওৱা :
i ) পােহৰে গতি কৰে—
a ) সৰলৰেখাত b ) বক্ৰৰেখাত c ) সৰলৰেখাত আৰু বক্ৰৰেখাত d ) ওপৰৰ এটাও নহয়
উত্তৰঃ a ) সৰলৰেখাত
ii ) সমতল দাপােণৰ ক্ষেত্ৰত কোনটো অসত্য ?
a ) প্রতিবিম্ব একে আকাৰৰ
b ) দাপােণৰ পৃষ্ঠৰপৰা প্রতিবিম্বৰ দূৰত্ব আৰু লক্ষ্যবস্তুৰ দূৰত্ব সমান ।
c ) প্রতিবিম্বৰ প্ৰকাৰ সৎ
d ) প্রতিবিম্ব থিয় আৰু লক্ষ্যবস্তুৰ সমান
উত্তৰঃ a ) প্রতিবিম্ব একে আকাৰৰ
iii ) তলৰ কোনবিধ আলােকীয় সজুলিয়ে অসৎ আৰু ডাঙৰ প্রতিবিম্ব সৃষ্টি কৰিব পাৰে ?
a ) সমতল দাপােণ b ) উত্তল দাপোেণ c ) অৱতল দাপােণ d ) ওপৰৰ এটাও নহয়
উত্তৰঃ c ) অৱতল দাপােণ
iv ) আতছী কাচ আচলতে
a ) অৱতল লেন্স । b ) উত্তল দাপােণ c ) অৱতল দাপােণ d ) উত্তল লেন্স
উত্তৰঃ d ) উত্তল লেন্স
v ) সূৰ্যৰ পােহৰত কেইটা ৰং থাকে ?
a ) 3 b ) 7 c ) 4 d ) 1
উত্তৰঃ b ) 7
চমু উত্তৰ দিয়া :
i ) পােহৰৰ প্রতিফলন কাক বােলে ?
উত্তৰঃ কোনো এটা বস্তু এটা দিশৰ পৰা আহি এটা বস্তুত খুন্দা মাৰি আন এটা দিশলৈ গতি কৰাকে পোহৰৰ প্ৰতিফলন বোলে।
ii ) পােহৰৰ প্রতিফলনৰ বাবে প্রতিবিম্ব গঠিত হােৱা তিনিবিধ আলােকীয় সঁজুলিৰ নাম লিখা ।
উত্তৰঃ টৰ্চ, মটৰগাড়ীৰ হেটলাইট, ফ্লাউলাইট।
iii ) পােহৰৰ প্রতিসৰণৰ বাবে প্রতিবিম্ব গঠিত হােৱা দুবিধ আলােকীয় সঁজুলিৰ নাম লিখা ।
উত্তৰঃ কাচ, প্লাষ্টিক।
iv ) সৎ প্রতিবিম্ব কি ?
উত্তৰঃ যিবোৰ প্ৰতিবিম্ব পৰ্দাত পেলাব পাৰি বা হাতেৰে চুব পাৰি তাকো সৎ প্ৰতিবিম্ব বোলে।
v ) অসৎ প্রতিবিম্ব কি ?
উত্তৰঃ যিবোৰ প্ৰতিবিম্ব পৰ্দাত পেলাব পাৰি তাকে অসৎ প্ৰতিবিম্ব বোলে।
vi ) পিনহ’ল কেমেৰাত কিয় ওলােটা প্রতিবিম্ব গঠিত হয় ?
উত্তৰঃ কাৰণ পিনহ’ল কেমেৰাত উত্তল লেন্স ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
vii ) উত্তল দাপােণত কেনেকুৱা প্রতিবিম্ব গঠিত হয় ?
উত্তৰঃ উত্তল দাপোনত সৰু আৰু থিয় প্ৰতিবিম্ব গঠিত হয়।
viii ) অবতল দাপােণত কেনেকুরা প্রতিবিম্ব গঠিত হয় ?
উত্তৰঃ অৱতল দাপোনত ডাঙৰ আৰু অসৎ প্ৰতিবিম্ব গঠিত হয়।
ix ) উত্তল দাপােণৰ এটা প্রধান ব্যৱহাৰ কি লিখা ।
উত্তৰঃ উত্তল দাপোন গাড়ীৰ পিছফালে আহি থকা বেলেগ গাড়ী চাবলৈ এই দাপোন ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
x ) অবতল দাপােণৰ এটা গুৰুত্বপূর্ণ ব্যৱহাৰ কি লিখা ।
উত্তৰঃ অৱতল দাপোন লক্ষ্যবস্তুতকৈ ডাঙৰ প্ৰতিবিম্ব সৃষ্টি কৰিবলৈ এই দাপোন ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
xi ) উত্তল লেন্সত কেনে ধৰণৰ প্রতিবিম্ব সৃষ্টি হয় ?
উত্তৰঃ উত্তল লেন্সত সক্ষ্যবস্তু নিচেই ওচৰত থাকিলে অসৎ আৰু থিয়।
xii ) অবতল লেন্সত কেনে ধৰণৰ প্রতিবিম্ব গঠিত হয় ?
উত্তৰঃ অৱতল লেন্সত লক্ষ্যবস্তু সৰু।
xiii ) উত্তল লেন্সৰ এটা গুৰুত্বপূর্ণ ব্যৱহাৰৰ বিষয়ে লিখা ।
উত্তৰঃ উত্তল লেন্সৰ ওচৰৰ বস্তু ধৰিব পৰা চচ্মাত ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
xiv ) অবতল লেন্সৰ এটা গুৰুত্বপূর্ণ ব্যৱহাৰৰ বিষয়ে লিখাঁ ।
উত্তৰঃ অৱতল লেন্স দূৰৰ বস্তু ধৰিব পৰা চচ্মাত ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
xv ) সূৰ্যৰ পােহৰত থকা ৰংকেইটাৰ নাম লিখা ।
উত্তৰঃ বেঙুনীয়া, ঘননীলা, নীলা, সেউজীয়া, হালধীয়া, সুমথিৰা আৰু ৰঙা।
xvi ) বেঘনীসেহাসুৰ কি ?
উত্তৰঃ সূৰ্যৰ সাতোটা ৰঙৰ প্ৰথম আখৰ কেইটা মিলাই এই নামটো গঠন হয়।
xvii ) বগা পােহৰ কি ?
উত্তৰঃ যি পোহৰৰ পৰা বৰ্ণালী পাব পাৰি তেনে পোহৰক বগা পোহৰ বোলা হয়।
xviii ) চকুৰ দৃষ্টি নিবদ্ধ মানে কি ?
উত্তৰঃ আমাৰ চকুৱেঁ যিমান দূৰলৈ চাব পাৰে বা দেখা পায় তাকে চকুৰ দৃষ্টি নিবদ্ধ বোলে।
বা চকুৰ দৃষ্টি নিবদ্ধ মানে হ’ল- আমাৰ চকুৱেঁ যিমান দূৰলৈ চাব পাৰে বা দেখা পায়।
xix ) ছবি আঁকা :
a ) উত্তল আৰু অবতল দাপােণৰ
উত্তৰঃ
b ) উত্তল আৰু অবতল লেন্সৰ
উত্তৰঃ
xx ) বগা পােহৰৰপৰা কেনেকৈ বৰ্ণালী পাব পাৰি?
উত্তৰঃ যিটো বস্তুৰ দ্বাৰা সূৰ্যৰ ৰংবোৰ পৃথক কৰে তাকে বৰ্ণালী পাব পাৰি।
পােহৰে যে সৰলৰেখাত গতি কৰে , তাক এটা পৰীক্ষাৰ সহায়ত বর্ণনা কৰাঁ ।
উত্তৰঃ
নিউটনৰ কঁহী পৰীক্ষাটো বর্ণনা কৰাঁ ।
উত্তৰঃ