অধ্যায়ঃ২
শৰীৰত খাদ্যৰ ব্যৱহাৰ
- ) খালী ঠাই পূৰ কৰা :
i ) খাদ্যবস্তু গ্ৰহণ কৰা প্রক্রিয়াক ভক্ষণ বােলা হয় ।
ii ) এমিবাৰ খাদ্য গ্রহণ প্রণালীক অন্তঃগ্ৰহণ বােলা হয় ।
iii ) পাচনৰ পিছত সৰল উপাদানবােৰ অৱশোষণ পদ্ধতিৰে তেজত সােমায় ।
iv ) ক্ষুদ্রান্ত্ৰৰ ভিতৰৰ বেৰখনত বহুত আঙুলিৰ নিচিনা প্রবদ্ধ থাকে যাক ভিলাই বােলে ।
v ) মানুহৰ দেহত থকা আটাইতকৈ ডাঙৰ গ্ৰন্থিটো হ’ল যকৃৎ ।
vi ) এমিবাৰ খাদ্য ৰিক্তিকাত ত হজম হয় ।
2 ] তলত দিয়া বাক্যবােৰ শুদ্ধ নে ভুল উল্লেখ কৰা :
i ) মানুহৰ প্রত্যেক হনুতে তিনিযোৰ পুৰঃপেষক দাঁত থাকে । অশুদ্ধ।
ii ) ৰোমন্থক প্ৰাণীৰ পাকস্থলীত চাৰিটা কোঠালি থাকে । শুদ্ধ।
iii ) মাংসভােজী প্ৰাণীৰ ছেদক দাঁতবােৰ জোঙা হয় । শুদ্ধ।
iv ) শৰ্কৰাৰ পাচন পাকস্থলীত আৰম্ভ হয় । অশুদ্ধ।
v ) খাদ্যৰ সম্পূর্ণ পাচন ক্ষুদ্রান্ত্রত সম্পন্ন হয় । শুদ্ধ।
vi ) এমিবাৰ খাদ্য খাদ্যৰিক্তিকাত হজম হয় । শুদ্ধ।
- শুদ্ধ উত্তৰটো বাছি উলিওৱা ;
i ) তলত দিয়া কোনবিধ দাঁত মাংসভােজী প্রাণীয়ে মাংস ছিঙিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰে ?
a ) ছেদক b ) পুৰঃপেষক c ) পেষক d ) কৃন্তক
উত্তৰঃ b) পুৰঃপেষক
ii ) হাতীৰ কোনবিধ দাঁত জোঙা হৈ বাহিৰলৈ ওলাই যায় ?
a ) ছেদক b ) পুৰঃপেষক c ) পেষক d ) কৃন্তক
উত্তৰঃd ) কৃন্তক
iii ) তলত দিয়া কোনবিধ অংগৰ জৰিয়তে এমিবাই খাদ্য গ্রহণ কৰে ?
a ) পাকস্থলী b ) কুটপদ c ) জিভা d ) স্পর্শক
উত্তৰঃb ) কুটপদ
iv ) পাচন নােহােৱা আহাৰৰপৰা পানীত অৱশােষণ কোন অংশত হয় ?
a ) পাকস্থলীত b ) ক্ষুদ্রান্ত্রত c ) বৃহদান্ত্রত d ) গ্রাসনলীত
উত্তৰঃc ) বৃহদান্ত্রত
v ) তলত দিয়া কোনবিধ অংগ পাচনতন্ত্ৰৰ অন্তৰ্গত নহয় ?
a ) পাকস্থলী b ) যকৃত c ) হাওঁফাওঁ d ) অগ্ন্যাশয়
উত্তৰঃc ) হাওঁফাওঁ।
- এটা বাক্যত উত্তৰ দিয়া ।
a ) কোনবিধ শৰ্কৰা ৰােমন্থক প্রাণীয়ে হজম কৰিব পাৰে ?
উত্তৰঃ চেলুল’জক ৰোমন্থক প্ৰাণীয়ে হজম কৰিব পাৰে।
b ) মানুহৰ পাচনতন্ত্রৰ লগত জড়িত আটাইতকৈ ডাঙৰ গ্ৰন্থিটো কি ?
উত্তৰঃ মানুহৰ পাচন তন্ত্ৰৰ লগত জড়িত আটাইতকৈ ডাঙৰ গ্ৰন্থিটো হ’ল যকৃৎ।
c ) পাচন নলীৰ কোনটো অংশত পাচন কার্য সম্পূর্ণ হয় ?
উত্তৰঃ পাচন নলীৰ ক্ষুদ্ৰান্ত্ৰ অংশত পাচন কাৰ্য সম্পূৰ্ণ হয়।
d ) মানুহৰ পাচন নলীৰ কোন অংশৰপৰা খাদ্যৰ সৰল উপাদানসমূহৰ অৱশােষণ হয় ?
উত্তৰঃ ক্ষুদ্ৰান্ত্ৰই খাদ্যৰ অংশৰ পৰা খাদ্যৰ সৰল উপাদানসমূহৰ অৱশোষণ হয়।
e ) মানুহৰ জিভাত থকা স্বাদকলিবােৰৰ কার্য কি ?
উত্তৰঃ মানুহৰ জিভাত থকা স্বাদকলিবোৰৰ সহায়ত আমি খাদ্যৰ সোৱাদ পাওঁ।
- তলত দিয়া প্রশ্নবােৰৰ উত্তৰ লিখা :
a ) এমিবা আৰু মানুহৰ পৰিপুষ্টিৰ মাজত থকা সাদৃশ্য আৰু বৈসাদৃশ্যসমূহ কি কি ?
উত্তৰঃ এমিবা আৰু মানুহৰ পৰিপুষ্টিৰ মাজত থকা সাদৃশ্য হ’ল- দুয়োটাই অন্তঃগ্ৰহণ প্ৰক্ৰিয়াৰে খাদ্য গ্ৰহণ কৰে।
পাৰ্থক্য হ’ল- মানুহৰ খাদ্য হজম হয় ক্ষুদ্ৰান্ত্ৰত আৰু এমিবাৰ খাদ্য হজম হয় ৰিক্তিকাত।
b ) পাগুলি খােৱা মানে কি বুজা ?
উত্তৰঃ ৰোমন্থ প্ৰাণীবোৰে খাদ্য মুখলৈ পোনে- পোনে নোচোবাই পাছত পাগুলি থাকে এইবোৰক পাগুলা খাদ্য বোলা হয়।
c ) এমিবাৰ খাদ্য গ্রহণ প্রণালী বর্ণনা কৰা ।
উত্তৰঃ এমিবাই অন্তঃগ্ৰহণ প্ৰক্ৰিয়াৰে খাদ্য গ্ৰহণ কৰে। এমিবাৰ খাদ্য ৰিক্তিকাত হজম হয়।
d ) মানুহৰ ছেদক আৰু কৃন্তক দাঁতৰ কার্য কি কি ?
উত্তৰঃ মানুহৰ ছেদক দাঁতে খাদ্য ছিঙিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হয়। আনহাতে কৃন্তক দাঁত কাটিবলৈ আৰু কামুৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
e ) প্রাণীৰ পৰিপুষ্টিৰ বিভিন্ন স্তৰ বৰ্ণনা কৰাঁ ।
উত্তৰঃ
f ) মানুহৰ পাচন প্রক্রিয়াৰ বিষয়ে বুজাই লিখা ।
উত্তৰঃ
g ) মানুহৰ বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ দাঁতৰ এটা বিৱৰণ লিখা ।
উত্তৰঃ
h ) চিত্ৰৰ সহায়ত মানুহৰ পাচন তন্ত্ৰৰ এটা বর্ণনা দিয়া ।
- স্তম্ভৰ 1ৰ বিষয়বােৰৰ লগত স্তম্ভ 2 ৰ বিষয়বােৰ মিলােৱা ;
অগ্ন্যাশয় ফেটি এছিড আৰু গ্লিচাৰল ।
লালটিৰস পিত্তৰস নিঃসৰণ হয় ।
যকৃত খাদ্যৰ অৱশিষ্ট অংশ জমা হৈ থাকে
মলভাণ্ড শৰ্কৰা প্ৰটিন আৰু স্নেহপদাৰ্থৰ সম্পূর্ণ পাচন
আন্ত্রিক ৰস মানুহৰ শৰীৰৰ পাতৰ আকৃতিৰঅংগ
স্নেহপদার্থ খাদ্যৰ সম্পূর্ণ শােষণ
উত্তৰঃ অগ্ন্যাশয় = মানুহৰ শৰীৰৰ পাতৰ আকৃতিৰ অংগ।
লালটিৰস= খাদ্যৰ সম্পূৰ্ণ শোষণ।
যকৃত= পিত্তৰস নিঃসৰণ হয় ।
মলভাণ্ড= খাদ্যৰ অৱশিষ্ট অংশ জমা হৈ থাকে
আন্ত্রিক ৰস = শৰ্কৰা প্ৰটিন আৰু স্নেহপদাৰ্থৰ সম্পূর্ণ পাচন
স্নেহপদার্থ = ফেটি এছিড আৰু গ্লিচাৰল ।