কালিকা লগা পাট-কাপোৰ
২। উত্তৰ দিয়া।
(ক) অতীতৰ শৰাইঘাটৰ সমস্যাবােৰ কি আছিল?
উত্তৰঃ- অতীতৰ শৰাইঘাটৰ সমস্যাবোৰ আছিল সামৰিক।
(খ) বর্তমান শৰাইঘাটৰ সমস্যাবােৰ কি?
উত্তৰঃ- বৰ্তমানৰ শৰাইঘাটৰ সমস্যাবোৰ হ’ল সামাজিক, অৰ্থনৈতিক আৰু ঐতিহ্যিক।
(গ) ৰামসিংহ কোন আছিল?
উত্তৰঃ- ৰামসিংহ ৰাজপুতৰ ৰজা আছিল। তেওঁক ঔৰংগজেৱ বাদছাহে অসম আক্ৰমণ কৰিবলৈ পঠিয়াইছিল।
(ঘ) তেওঁ কিয় অসমলৈ আহিছিল?
উত্তৰঃ- তেওঁ অসমখন আক্ৰমণ কৰি মোগলৰ দখললৈ আনিবৰ বাবে অসমলৈ আহিছিল।
(ঙ) শৰাইঘাটৰ ৰণ কাৰ কাৰ মাজত হৈছিল?
উত্তৰঃ- শৰাইঘাটৰ ৰণ মোগল আৰু আহোমৰ মাজত হৈছিল।
(চ) লাচিতৰ অধীনত কিমান সৈন্য আছিল?
উত্তৰঃ- লাচিতৰ অধীনত এক লক্ষ্য সৈন্য আছিল।
(ছ) মােগলে নাৱেৰে সৈতে ধৰি ৰখা শৰাইঘটীয়া সেনাপতিজনৰ নাম কি?
উত্তৰঃ- মোগলে নাৱেৰে সৈতে ধৰি ৰখা শৰাইঘটীয়া সেনাপতিজনৰ নাম আছিল কোৱামৃদ্ধা হাজৰিকা।
(জ) মােগলৰ সেনাপতিক চৰাই খােজাৰ দায়ত লাচিত বৰফুকনে কাক লােৱা লগাই
থৈছিল?
উত্তৰঃ- মোগলৰ সেনাপতিক চৰাই খোজাৰ দায়ত লাচিত বৰফুকনে ৰামচৰণক লোৱা লগাই
থৈছিল।
(ঝ) ৰজা ৰামসিংহই বীৰ লাচিতক আফুগুটিৰ সহায়ত কি বুজাবলৈ গৈছিল?
উত্তৰঃ- ৰজা ৰামসিংহই বীৰ লাচিতক আফুগুটিৰ সহায়ত মোগল সৈন্যৰ বিশাল সংখ্যাৰ কথা বুজাবলৈ গৈছিল।
(ঞ) লাচিতে অসমীয়া সৈন্যবল বুজোৱাৰ উদ্দেশ্যে ৰামসিংহলৈ কি পঠিয়াইছিল?
উত্তৰঃ- লাচিতে অসমীয়া সৈন্যবল বুজোৱাৰ উদ্দেশ্যে ৰামসিংহলৈ এচুঙা বালি পঠাইছিল।
৪। পাঠত থকাৰ দৰে সংলাপবােৰ লিখা।
(ক) কথাৰ যুদ্ধৰে বলে নােৱাৰি ৰামসিংহই ব্রহ্মপুত্র পাৰ হৈ গুৱাহাটীৰ গড় ল’বলৈ চেষ্টা কৰা সময়ত জ্বৰৰ গাৰে লাচিত বৰফুকনে অসমীয়া ৰণুৱাসকলক কি কৈছিল?
উত্তৰঃ- ৰামসিংহে কথাৰ যুদ্ধৰে অসমীয়া সেনাক পৰাস্ত কৰিব নোৱাৰি, ব্ৰহ্মপুত্ৰ পাৰ হৈ গুৱাহাটীৰ গড় দখল কৰাৰ চেষ্টা কৰিছিল। সেই সময়ত লাচিত বৰফুকন জ্বৰৰ গাৰে আছিল, তথাপিও অসমীয়া সেনাসকলক উৎসাহিত কৰি কৈছিল, “অসমীয়া ৰণুৱাসকল, মই যুঁজিহে মৰিম। চিলা পৰ্বতৰ ওপৰত এচপৰা মাটি কিনি থৈছো, তাতে মোৰ শটো থ’বা, নহ’লে মোক বঙালে ধৰি লৈ যাওক, তোমালোকে সুখেৰে ঘৰলৈ উভতি যোৱা।” লাচিতৰ এই সাহসী বক্তব্যই অসমীয়া সেনাসকলক শেষ পৰ্যন্ত যুঁজাৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতৰ শক্তি আৰু উৎসাহ প্ৰদান কৰিছিল।
(খ) অসম এৰি যােৱা সময়ত ৰামসিংহই অসমক প্রশংসা কৰি কি কৈছিল?
উত্তৰঃ- অসম এৰি যোৱাৰ সময়ত, ৰামসিংহে অসমক প্ৰশংসা কৰি কৈছিল, “ধন্য ৰজা, ধন্য মন্ত্ৰী, ধন্য সেনাপতি, ধন্য সেনা। অকল এজন মানুহে সকলো সৈন্য চলাইছে, ই এক আশ্চৰ্য ঘটনা। মই নিজে যুদ্ধৰ সেনাপতি হৈও, ইমান ডাঙৰ ৰামসিংহ হৈও, একো সুবিধা নাপাওঁ।”
ৰামসিংহৰ এই মন্তব্যই অসমীয়া ৰণনীতিৰ প্ৰশংসা কৰি লাচিত বৰফুকনৰ অসাধাৰণ নেতৃত্ব আৰু অসমীয়া সৈন্যৰ সাহসিকতাক উজ্জ্বল কৰি তুলিছে।
(গ) কোনােবাই যুদ্ধৰ কামত মন এৰি ইফাল-সিফাল কৰে বুলি বীৰ লাচিত বৰফুকনে কামাখ্যা গোঁসানীলৈ সেৱা কৰি কি ঘােষণা কৰিছিল?
উত্তৰঃ– যুদ্ধৰ কামত মন নােযা কেউজন অসমীয়া ৰণুৱাৰ আচৰণ দেখি, বীৰ লাচিত বৰফুকনে কামাখ্যা গোসাঁনীক সেৱা কৰি দৃঢ়তাৰে ঘোষণা কৰিছিল, “যুদ্ধৰ কামত কেউৱাই ইফাল সিফাল কৰে, পিছপৰা মনোভাব দেখুৱায়, তেন্তে মই এই হেংদাঙেৰে তাক দুডোখৰ কৰি কাটিম, পাছতহে স্বৰ্গদেৱক জনাম।”
লাচিতৰ এই কঠোৰ ঘোষণা তেওঁৰ দৃঢ়তা আৰু অসমীয়া ৰণনীতিৰ প্ৰতি গভীৰ সঁপোৱাক প্ৰতিফলিত কৰে, যিয়ে অসমীয়া সেনাৰ মনোবল আৰু একতাৰ প্ৰতীক হিচাপে আজিও পৰিচিত।
(ঘ) বৰ আই-কুঁৱৰীয়ে কাপােৰৰ আঁৰৰ পৰা স্বৰ্গদেউক কি উপদেশ দিছিল?
উত্তৰঃ- বৰ আই-কুঁৱৰীয়ে কাপোৰৰ আঁৰৰ পৰা স্বৰ্গদেউক কৈছিল 一 “বৰফুকনৰ কথা মানি চলিলেহে যুদ্ধত জয়লাভ হ’ব। ফুকনৰ কথা নামানিলে আমাৰ পৰাজয় হোৱাটো নিশ্চিত।”
৫। বহলাই লিখা।
(ক) যুদ্ধত জয়ী হ’বলৈ যুদ্ধৰ আহিলাৰ বাহিৰে আৰু কিহৰ প্রয়ােজন আছে লিখা।
উত্তৰঃ- যুদ্ধত জয় হ’বলৈ যুদ্ধৰ আহিলাৰ বাহিৰেও বেছি প্ৰয়োজন সৈনিকবৃন্দ আৰু সমগ্ৰ জাতিৰ স্বাৰ্থহীন মনোবৃত্তি, কৰ্মনিষ্ঠতা আৰু যুদ্ধ জয়ৰ কাৰণে উত্ৰাৱল অথচ নিশ্চিত অভিলাষ।
(খ) সেনাপতি কোৱামৃদ্ধা হাজৰিকাই কি কৌশলেৰে মােগল সৈন্যৰ মাজৰ পৰা সাৰি আহিবলৈ সক্ষম হৈছিল বর্ণনা কৰা।
উত্তৰঃ- সেনাপতি কোৱামৃদ্ধা হাজৰিকাক মোগল সৈন্যই নাওঁৰে সৈতে ধৰি আনন্দত মাতেৰে তেওঁক নাচিবলৈ ক’লে। চাৰিওফালে মোগলৰ নাওঁৰে ঘেৰা, আৰু মাজত কোৱামৃদ্ধাৰ নাওঁ। মোগল সৈন্যৰ কথাত কোৱামৃদ্ধা হাজৰিকাই কৌশলেৰে উত্তৰ দিলে, “মই নাচিব নোৱাৰো, ঢোল-মৃদংগ-খঞ্জৰী নাই, তোমালোকে চাপৰি মৰা।”
ইয়াক শুনি, মোগল সৈন্যই বৈঠাৰ পৰা হাত এৰি চাপৰি মাৰিবলৈ ধৰিলে। এই সময়তে, কোৱামৃদ্ধাই নিজৰ নাওঁ-বৈঠাৰ পৰা টিপ দিলে, আৰু অসমীয়া নাৱৰ পোনে টোঁৱাবলৈ আহিল। নাচোনৰ ছেও দেখি মোগল সৈন্যৰ মনোযোগ সাৰ হৈছিল। এই সুযোগতে কোৱামৃদ্ধাৰ নাওঁ সাৱধানে আঁতৰি গ’ল। মোগল সৈন্যই বৈঠা মাৰি নাওঁ ভিৰাই তেওঁক খেদিবলৈ চেষ্টা কৰাৰ মাজতেই অসমীয়া নাওঁ নিজৰ ঠাই পালেগৈ।
এই ঘটনাই অসমীয়া সেনাৰ চতুৰাই আৰু বুদ্ধিমত্তাক স্পষ্টভাৱে প্ৰদৰ্শন কৰে।
(গ) শৰাইঘাটৰ ৰণত অসমৰ বিজয়ৰ মূলতে থকা কথাবােৰ লিখা।
উত্তৰঃ- শৰাইঘাটৰ ৰণত অসমৰ বিজয়ৰ মূলতে আছিল সুচিন্তিত আঁচনি, বিচক্ষণ সংগঠন, শৃংখলামূলক আয়োজন, সুদৃঢ় নিয়মানুবৰ্তিতা, বিপদত ধৈৰ্য্য, সংকট নিৰ্ভীকতা, আমূলে দুৰ্নীতি দমন, দেশৰ মংগল কাৰ্যত সম্পূৰ্ণ আত্মবিলোপ আৰু স্বাৰ্থত্যাগ আৰু আত্মকন্দলৰূপী বৃক্ষৰ গুৰিয়ে-শিপায়ে ঠালে-ঠেঙুলিয়ে উৎপাদন।
৬। প্রসংগ সংগতি দর্শাই বুজাই লিখা।
(ক) “অগ্নি, সর্প আৰু প্রলােভন, এই তিনি একে ধৰণেৰে বিষাক্ত।”
উত্তৰঃ- “অগ্নি, সৰ্প আৰু প্ৰলোভন, এই তিনি একে ধৰণেৰে বিষাক্ত” উক্ত বাক্যশাৰী আমাৰ পাঠ্যপুথি “অংকুৰণ” (অষ্টম ভাগ)ৰ অন্তৰ্গত “সূৰ্য কুমাৰ ভূঞা”ৰ দ্বাৰা ৰচিত “যুগমীয়া শৰাইঘাট” নামৰ পাঠটিৰ পৰা তুলি দিয়া হৈছে।
অগ্নি, সৰ্প আৰু প্ৰলোভন এই তিনিটাৰ দ্বাৰাই যে সৰ্বনাশ সংঘটিত হ'ব পাৰে তাকে বুজাবলৈ বিচৰা হৈছে।
মোগল সেনাপতি ৰামসিংহে আহোমৰ কটকী ৰামচৰণ আৰু নিমকক প্ৰলোভিত কৰিবলৈ ৰাজপুতনাৰ পৰা কাঠৰ চৰাইৰ নাচ দেখুৱাইছিল। ৰামচৰণে এই আচহুৱা কাঠৰ চৰাইৰ নাচ দেখি আকৃষ্ট হৈছিল আৰু ঘন ঘন চৰাইটোৰ ফালে চাইছিল। ৰামচৰণে এই চৰাই অসমীয়াক দেখুৱাবলৈ এজন মোগল চৰকাৰীৰ পৰা এটা চৰাই খুজিলে। উত্তৰস্বৰূপে, ৰামসিংহে দুটা চৰাই দিলে।
এই খবৰ লাচিত বৰফুকনৰ ওচৰলৈ যোৱাত, তেওঁ বিষয়টো গুৰুত্ব সহকাৰে বিবেচনা কৰি মোগল সেনাপতিক পৰা চৰাই খোজাৰ দায়ত ৰামচৰণক ধৰা লোৱা লগাই থ'লে। লাচিতে জানিছিল যে, অগ্নি, সৰ্প আৰু প্ৰলোভন, এই তিনি বস্তু একে ধৰণৰ বেয়া আৰু বিষাক্ত। প্ৰলোভন কোনো যুঁজৰ শিবিৰত ছেদ ঘটাব পাৰে, যেনেদৰে সৰ্প বা অগ্নিয়ে বিঘ্ন ঘটাব পাৰে।
সোমালে সৰ্বনাশ সংঘটিত হ’ব। মোগলৰ সেনাপতিয়ে আহোম শিবিৰত এই প্ৰলোভনৰ সৰ্প মেলিব বিচাৰিছিল যদিও লাচিত বৰফুকনৰ বিচক্ষণতাত বিফল হৈছিল।
(খ) “বাৰীৰ ভিতৰৰ পুখুৰী সিচোঁতেও আঠোটা-দহােটা মানুহক শিঙিয়ে বিন্ধে।”
উত্তৰঃ- “বাৰীৰ ভিতৰৰ পুখুৰী সিঁচোতেও আঠোটা-দহোটা মানুহক শিঙিয়ে বিন্ধে।” উক্ত বাক্যশাৰী আমাৰ পাঠ্যপুথি “অংকুৰণ” (অষ্টম ভাগ)ৰ অন্তৰ্গত সূৰ্য কুমাৰ ভূঞাৰ দ্বাৰা ৰচিত “যুগমীয়া শৰাইঘাট” নামৰ পাঠটিৰ পৰা তুলি দিয়া হৈছে।
দেশ ৰক্ষাৰ বাবে কৰা যুদ্ধত যে কিছু লোকৰ প্ৰাণহানি হ'বই সেই সংক্ৰান্ততে উক্ত বাক্যশাৰী উল্লেখ কৰা হৈছে। আলাবৈৰ ৰণত একেদিনে দহ হাজাৰ অসমীয়া সৈন্য নিহত হোৱাত লাচিত বৰফুকনে বৰ বেজাৰ পালে। স্বৰ্গদেৱে বিবেচনা নকৰাকৈ ৰণ কৰিবলৈ আদেশ দিয়াৰ কাৰণেই অসংখ্য সৈন্য নিহত হ'বলগীয়া হৈছিল। লাচিত বৰফুকনে নিজৰ একোজন সৈন্যক একোটা হাতীৰ সমান বুলি ভাৱে আৰু তেনে দহ হাজাৰজন সৈন্য হেৰুৱাব লগা হোৱাত তেওঁ এই বতৰা স্বৰ্গদেউলৈ জনাবলৈ বিচাৰিলে। কিন্তু সু-বিবেচক মন্ত্ৰী আতন বুঢ়াগোহাঁই ডাঙৰীয়াই লাচিতক হাক দি কৈছিল যে, বাৰীৰ ভিতৰৰ পুখুৰী সিঁচোতেও আঠোটা দহোটা মানুহক শিঙিয়ে বিন্ধে। এইখন যুদ্ধহে হৈছে গতিকে কিছু লোকৰ মৃত্যু হোৱাটো স্বাভাৱিক। এনেদৰে সু-বিবেচনাৰে কাৰ্যপন্থা নিৰূপণ আৰু ক্ষীপ্ৰভাৱে কাৰ্যপন্থা গ্ৰহণ আৰু সম্পাদন এই দুইৰ সমাৱেশ শৰাইঘাটৰ ৰণত অসমীয়াৰ কাৰণে আৱশ্যক আছিল আৰু আগলৈকে আৱশ্যক হ'ব।
(গ) “সেয়ে শৰাইঘাট নাই, কিন্তু শৰাইঘাট আছে।”
উত্তৰঃ- “সেয়ে শৰাইঘাট নাই, কিন্তু শৰাইঘাট আছে।” উক্ত বাক্যশাৰী আমাৰ পাঠৰ অন্তৰ্গত “সূৰ্য কুমাৰ ভূঞা”ৰ দ্বাৰা ৰচিত “যুগমীয়া শৰাইঘাট” নামৰ পাঠটিৰ পৰা তুলি দিয়া হৈছে।
এতিয়া লাচিতৰ দিনৰ শৰাইঘাট নাই, কিন্তু আন এখন শৰাইঘাট হ'লে আছে। এইখন শৰাইঘাটত সংঘবদ্ধ হৈ সদৌ অসমীয়া দেশ ৰক্ষাৰ মন্ত্ৰত একমুখী হোৱাৰ আৱশ্যকতা আছে। অতীতৰ শৰাইঘাটৰ সমস্যাবোৰ আছিল সামৰিক, এতিয়াৰ সমস্যাবোৰ হ'ল সামাজিক, অৰ্থনৈতিক, ৰাজনৈতিক আৰু ঐতিহাসিক। অসমৰ সমস্যাৰ অন্ত নাই আৰু অন্ত নপৰে। এক শ্ৰেণীৰ সমস্যাৰ সমাধান হ'লে আন শ্ৰেণীৰ সমস্যাই মূৰ দাঙি উঠিব।এয়ে হৈছে অসমৰ জাতীয় জীৱনৰ চিৰন্তন পটভূমি। এই সমস্যাবোৰৰ ভালদৰে সমাধান নহ'লে অসমৰ অস্তিত্ব লৈ টনাটনি হ'ব। সু-বিবেচনাৰে কাৰ্যপন্থা নিৰূপণ আৰু ক্ষিপ্ৰভাৱে কাৰ্যপন্থা গ্ৰহণ আৰু সম্পাদন, এই দুইৰ সমাৱেশ শৰাইঘাটৰ ৰণত অসমীয়াৰ কাৰণে আৱশ্যক আছিল আৰু আগলৈকে আৱশ্যক হ'ব। সেয়ে শৰাইঘাট নাই, কিন্তু শৰাইঘাট আছে।
(ঘ) “আফুগুটি পঠিয়াইছা পটাত পিহিলে পানী হ’ব।”
উত্তৰঃ- “আফুগুটি পঠিয়াইছা, পটাত পিহিলে পানী হব।” উক্ত বাক্যশাৰী “সূৰ্য কুমাৰ ভূঞা”ৰ দ্বাৰা ৰচিত “যুগমীয়া শৰাইঘাট” নামৰ পাঠটিৰ পৰা তুলি দিয়া হৈছে।
যুদ্ধৰ সময়ত, ৰামসিংহে বীৰ লাচিত বৰফুকনলৈ একটো আফুগুটি পঠিয়াইছিল, যাৰ অৰ্থ আছিল যে মোগলসকলে আহোম সেনাক সহজে পৰাস্ত কৰিব। কিন্তু বীৰ লাচিতে এই প্ৰত্যুত্তৰত ৰামসিংহলৈ এচুঙা বালি পঠিয়াই দিলে আৰু কৌশলেৰে উত্তৰ দি কৈছিল, "তোমালোকে আফুগুটি পঠিয়াইছা, যিটো পটাত পিহিলে পানী হৈ যাব। কিন্তু আমাৰ সৈন্যৰ সংখ্যা সৰহ, আৰু তেওঁলোকৰ মনোবল বালিৰ দৰে মজবুত। তাৰ অৰ্থ এই যে, তোমালোকে সহজে আমাৰ সৈন্যক গুৰি কৰিব নোৱাৰিবা।”
লাচিতৰ এই প্ৰত্যুত্তৰে তেওঁৰ দৃঢ় মনোবল আৰু অসমীয়া সৈন্যৰ সাহসিকতা স্পষ্টভাৱে প্ৰদৰ্শিত হৈছিল। মোগল সেনাৰ প্ৰলোভন আৰু শাৰীৰিক শক্তিৰ সন্মুখীন হোৱাৰ পৰিৱর্তে লাচিতে যুঁজাৰ মনোবল আৰু সংগঠিত শক্তিক অগ্ৰাধিকাৰ দিছিল।
(ঙ) “এই সমস্যাবােৰৰ ভালৰূপে সমাধান নহ’লে অসমৰ অস্তিত্ব লৈ টনাটনি হ’ব।”
উত্তৰঃ- উক্ত বাক্যশাৰী আমাৰ অসমীয়া পাঠ্যপুথি “অংকুৰণ” (অষ্টম ভাগ)ৰ “যুগমীয়া শৰাইঘাট” নামৰ পাঠটিৰ পৰা তুলি দিয়া হৈছে। পাঠটিৰ লেখক হ’ল “সূৰ্য কুমাৰ ভূঞা”।
বছৰি বানপানীৰ দুৰ্যোগ, খৰাং বতৰ, মাৰি মৰক, ভূঁইকপ, ওচৰ চুবুৰীয়া, জাতিবৃন্দৰ লগত লেন-দেন, আৰু বিশ্ব জগতৰ লগত যোগাযোগৰ সুবিধা তথা চলাচল ব্যৱস্থা—এই সকলো সমস্যাই চিৰকাল অসমৰ গাত লম্ভি আছে আৰু সেয়ে ভবিষ্যততো থাকিব। এক শ্ৰেণীৰ সমস্যাৰ সমাধান হ'লে আন শ্ৰেণীৰ সমস্যা মূৰ দাঙি উঠিব। এই কথাই হৈছে অসমৰ জাতীয় জীৱনৰ চিৰন্তন পটভূমি।
যদি এই সমস্যাবোৰ ভালদৰে সমাধান নকৰা হয়, তেনেহলে অসমৰ অস্তিত্বৰ ওপৰত সংকট সৃষ্টি হ'ব। লাচিত বৰফুকন মহাবীৰ আৰু তেওঁৰ লগৰ মহাৰথীসকলে যি মনোবৃত্তি আৰু একাগ্ৰ দেশপ্ৰেমৰ সৈতে সেই সময়ৰ সমস্যাবোৰ সমাধান কৰিছিল, সেই মনোবৃত্তি আৰু একাগ্ৰ দেশপ্ৰেমে আমাক প্ৰতিমুহূৰ্ততে আৱশ্যক।
শিক্ষা, কু-প্ৰবৃত্তি দমন, আৰু শাসনৰ সুচাৰু সম্পাদনৰ ক্ষেত্ৰতো সঠিক মনোভাব আৰু উদ্যোগৰ প্ৰয়োজন। অসমৰ উন্নতিৰ বাবে এই সমস্যাসমূহৰ সফল সমাধান বাঞ্ছনীয়।
খ — ভাষা অধ্যয়ন (ব্যাৱহাৰিক ব্যাকৰণ)
জানাে আহাঃ
- এনে ধৰণৰ সমস্যা চিৰকাল অসমৰ গাত লম্ভি আছে আৰু লম্ভি থাকিব আৰু এক শ্রেণীৰ সমস্যা সমাধান হ’লে আন শ্রেণীৰ সমস্যাই মূৰ দাঙি উঠিব।
•. . . . . . . . . দেশৰ মঙ্গলৰ কার্যত সম্পূর্ণ আত্মবিলােপ . . . . . .
- সুবিবেচনাৰে কাৰ্যপন্থা নিৰূপণ আৰু ক্ষিপ্ৰতাৰে কাৰ্যপন্থা গ্রহণ আৰু সম্পাদন—এই দুইৰ সমাৱেশ শৰাইঘাট ৰণত অসমীয়াৰ বাবে অত্যাৱশ্যক আছিল। ওপৰৰ বাক্যত থকা তিনিটা ডাঙৰ হৰফৰ পদৰ সকলোতকৈ আগত মূৰ্দ্ধন্য ‘ণ’ আছে। এই পদকেইটাৰ বানান বা বর্ণবিন্যাস কৰিলে দেখা যায় যে, ‘ণ’-ৰ আগত ‘ৰ’ বৰ্ণ আছে।
- অৱশ্যে ‘ধৰণ’, ‘ৰণ’ আৰু ‘কাৰণ’ এই শব্দকেইটাত ‘ৰ’ বৰ্ণটো একেবাৰে ওচৰত নিজ ৰূপত আছে। সম্পূর্ণ শব্দটোত ‘ৰ’ (ৰেফ) আকাৰত ‘ণ’-ৰ লগত যুক্ত হৈছে, আৰু ‘শ্রেণী’ শব্দত ‘ৰ’কাৰ ৰূপে আছে। তলৰ বাক্যত ব্যৱহাৰ হোৱা ‘ভীষণ’ আৰু ‘বিশ্লেষণ’ পদ দুটাৰ ‘ণ’-ৰ আগত ‘ষ’ আছে:
- লাচিতৰ তেতিয়া ভীষণ জ্বৰ।
- এই উক্তিয়ে বিৰাজমান লাচিত বৰফুকনে কৰা জাতীয়তাবাদৰ সুন্দৰ বিশ্লেষণক প্ৰতিফলিত কৰে। ‘ঋণ’, ‘তৃণ’ আদি শব্দৰ ‘ণ’-ৰ আগত ‘ঋ’ বা ‘কাৰ’ আছে। ইয়াৰ পৰা আমি ক’ব পাৰোঁ যে—’ঋ’, ‘ৰ’ আৰু ‘ষ’-ৰ পাছত থকা ‘ণ’ মূৰ্দ্ধন্য ‘ণ’ হয়। কিন্তু ‘নিৰূপণ’, ‘গ্ৰহণ’, ‘কৃপণ’, ‘ৰাৱণ’, ‘নাৰায়ণ’, ‘বৰষুণ’ আদি শব্দৰ ‘ণ’ মূৰ্দ্ধন্য ‘ণ’ তলৰ নিয়ম অনুসৰি হয়—’ঋ’, ‘ৰ’, ‘ষ’ আৰু ‘ণ’-ৰ মাজত কোনো স্বৰবৰ্ণ বা ‘ক’ আৰু ‘প’ বৰ্গৰ কোনো বৰ্ণ, ‘য’, ‘ৱ’, ‘হ’ বা অনুস্বাৰ (ং) থাকিলে ‘ণ’ মূৰ্দ্ধন্য হয়।
- পিছে এই নিয়ম কেৱল সংস্কৃতমূলীয় শব্দৰ ক্ষেত্ৰতহে খাটে, অসমীয়া শব্দত নহয়। যেনে—’ৰইনা’, ‘বৰিয়নি’, ‘গেৰেকনি’, ‘বৰীয়ানী’ আকৌ এটা শব্দৰ শেষত ‘ৰ’ আৰু দ্বিতীয় শব্দৰ ‘আদিত’ ‘ণ’ থাকি দুটা শব্দ লগ লাগিলেও ‘ণ’-মূৰ্দ্ধন্য নহয়। যেনে—
- ‘নৰ’ + ‘নাথ’ ⇒ ‘নৰনাথ’
- ‘হৰি’ + ‘নাথ’ ⇒ ‘হৰিনাথ’
- ‘হৰি’ + ‘নাৰায়ণ’ ⇒ ‘হৰিনাৰায়ণ’
- ‘নৰ’ + ‘নাৰায়ণ’ ⇒ ‘নৰনাৰায়ণ’
- ‘ত্রি’ + ‘নয়ন’ ⇒ ‘ত্রিনয়ন’
- ‘হৰি’ + ‘নাম’ ⇒ ‘হৰিনাম’
- ‘সর্ব’ + ‘নাম’ ⇒ ‘সৰ্বনাম’
- ইত্যাদি।
- অসমীয়া স্ত্রী প্ৰত্যয়ৰ ‘নী’-ৰ ‘ণ’ মূৰ্দ্ধন্য ‘ণ’ নহয়। যেনে—’বৰানী’, ‘বৰুৱানী’, ‘কমাৰনী’, ‘কুমাৰনী’, ‘গৰাকিনী’ ইত্যাদি।
৭। তলত দিয়া শব্দবােৰৰ বৰ্ণ বিন্যাস কৰা আৰু কাৰণ দৰ্শোৱা।
(ক) কিয় মূৰ্দ্ধন্য ণ হৈছে
(খ) কিয় মূৰ্দ্ধন্য ণ নহ’ল
পৰিণাম, পৰিধান, পৰিমাণ, প্রণাম, প্রার্থনা, বিশেষণ, কৃপণ, নিৰ্ণয়, পাষাণ, শ্ৰৱণ, তৰানি, নৰানি, ফেৰেঙনি, ৰামায়ণ।
উত্তৰঃ- ঋ, ৰ আৰু ষ- ৰ পাছত থকা দন্ত্য ন-বোৰ মূৰ্দ্ধন্য ণ হয়। আনহাতে ঋ, ৰ, ষ আৰু ন ৰ মাজত থকা কোনো স্বৰবৰ্ণ বা ক আৰু প বৰ্গৰ কোনো বৰ্ণ বা ষ, ৱ, হ থাকিলেই ন মূৰ্দ্ধন্য হয়।
এই ণত্ববিধিৰ নিয়ম অনুসাৰেই পৰিণাম, পৰিমাণ, প্ৰণাম, বিশেষণ, কৃপণ, নিৰ্ণয়, পাষাণ, শ্ৰৱণ, ৰামায়ণ আদি শব্দৰ 'ন' মূৰ্ধন্য 'ণ' হৈছে।
উপৰোক্ত নিয়ম কেৱল সংস্কৃতমূলীয় শব্দতহে খাটে আৰু ওপৰত উল্লেখিত শব্দবোৰ সংস্কৃতমূলীয় শব্দ কাৰণেই সেই নিয়মত পূৰ কৰা হৈছে। কিন্তু অসমীয়া শব্দত এই নিয়ম নাখাটে কাৰণেই পৰিধান, নৰানি আৰু ফেৰেঙনি এই শব্দকেইটাৰ মূৰ্দ্ধন্য 'ণ' নহ'ল।
৮। তলৰ শব্দবােৰ উদাহৰণত দেখুওৱাৰ দৰে সন্ধি ভাঙি কি সন্ধি হ’ব নাম লিখা।
উত্তৰঃ-
পৰীক্ষাঃ- পৰি + ঈক্ষা = স্বৰসন্ধি
দৈনিকঃ- দিন + ষ্ণিক্ = ব্যঞ্জনসন্ধি
নৰেন্দ্ৰঃ- নৰ + ইন্দ্ৰ = স্বৰসন্ধি
উল্লেখঃ- উৎ + লেখ = ব্যঞ্জনসন্ধি
সংযমঃ- সম্ + যম = ব্যঞ্জনসন্ধি
মহাৰ্ঘঃ- মহা + অৰ্ঘ = স্বৰসন্ধি
উজ্জ্বলঃ- উৎ + জল = ব্যঞ্জনসন্ধি
মুনিন্দ্ৰঃ- মুনি + ইন্দ্ৰ = স্বৰসন্ধি
ইত্যাদিঃ- ইতি + আদি = স্বৰসন্ধি
প্ৰত্যেকঃ- প্ৰতি + এক = স্বৰসন্ধি
মহাত্মাঃ- মহান + আত্মা = স্বৰসন্ধি
নিশ্চয়ঃ- নিঃ + চয় = বিসৰ্গসন্ধি
সঞ্চয়ঃ- সম্ + চয় = ব্যঞ্জনসন্ধি
নয়নঃ- নে: + অন = স্বৰসন্ধি
উদ্ধাৰঃ- উৎ + ধাৰ = ব্যঞ্জনসন্ধি
সম্ৰাটঃ- সম্ + ৰাট = ব্যঞ্জনসন্ধি
উন্নতিঃ- উৎ + নতি = ব্যঞ্জনসন্ধি
দুৰ্নীতিঃ- দুঃ + নীতি = বিসৰ্গসন্ধি
দেৱালয়ঃ- দেৱ + আলয় = স্বৰসন্ধি
হিমালয়ঃ- হিম + আলয় = স্বৰসন্ধি
বিদ্যালয়ঃ- বিদ্যা + আলয় = স্বৰসন্ধি
ষড়াননঃ- ষট্ + আনন = স্বৰসন্ধি
সতীশঃ- সতী + ঈশ = স্বৰসন্ধি
দুশ্চিন্তাঃ- দুঃ + চিন্তা = বিসৰ্গসন্ধি
শিৰচ্ছেদঃ- শিৰঃ + ছেদ = বিসৰ্গ সন্ধি
জগন্নাথঃ- জগৎ + নাথ = ব্যঞ্জন সন্ধি
উচ্ছৃংখলঃ- উৎ + শৃংখল = ব্যঞ্জন সন্ধি
আশাতীতঃ- আশা + অতীত = স্বৰসন্ধি
যথোচিতঃ- যথা + উচিত = স্বৰসন্ধি
ৰামায়ণঃ- ৰাম + অয়ন = স্বৰসন্ধি
৯। তলত দিয়া বিশেষ্য পদবোৰৰ বিশেষণ ৰূপটো পাঠত আছে। বিচাৰি উলিয়াই লিখা।
উত্তৰঃ- বিশেষ্য —- বিশেষণ
যুগ – যুগমীয়া
অসম – অসমীয়া
মাতাল – মাতলামি
যোগান – যোগনীয়া
শৰাইঘাট – শৰাইঘটীয়া
ইতিহাস – ঐতিহাসিক
সমৰ – সামৰিক
অৰ্থনীতি – অৰ্থনৈতিক
ৰাজনীতি – ৰাজনৈতিক
সমাজ – সামাজিক
(ক) বিশেষ্য – – – বিশেষণ
গাঁও – গাঁৱলীয়া
নগৰ – নগৰীয়া
চহৰ – চহৰীয়া
পাহাৰ – পাহাৰীয়া
মিছা – মিছলীয়া
ঘৰ – ঘৰুৱা
ৰণ – ৰণুৱা
বন – বননি
খক – খকুৱা
পাম – পমুৱা
(খ) বিশেষণৰ পৰা বিশেষ্যলৈ নিয়া।
বিশেষণ – – – বিশেষ্য
সৰলতা – সৰল
নম্ৰতা – নম্ৰ
ভদ্ৰতা – ভদ্ৰ
সত্যতা – সত্য
মিত্ৰতা – মিত্ৰ
দুষ্টালি – দুষ্ট
টেঙৰালি – টেঙৰ
ধূৰ্তালি – ধূৰ্ত
ধিতিঙালি – ধিতিঙা
ভালৰি – ভাল
১০। তলত উল্লেখ কৰা সমস্যাৰাজি ‘যুগমীয়া শৰাইঘাট’ পাঠটোৰ সহায়ত চমুকৈ লিখা।
(ক) ৰাজনৈতিক
(খ) সামাজিক
(গ) অৰ্থনৈতিক
(ঘ) ঐতিহাসিক
(ঙ) প্ৰাকৃতিক
১৪। শৰাইঘাটৰ দলঙৰ উত্তৰ পাৰ আৰু দক্ষিণ পাৰত থকা দুজন বীৰৰ প্ৰতিমূৰ্তি আছে। সেইবীৰ দুজন কোন কোন? তেওঁলোকৰ বীৰত্ব কাহিনী লিখা।
উত্তৰঃ- শৰাইঘাট দলঙৰ উত্তৰ পাৰ আৰু দক্ষিণ পাৰত থকা বীৰৰ প্ৰতিমূৰ্তি দুটা হ’ল চিলাৰায় আৰু লাচিত বৰফুকন।
১৫। চমু উত্তৰ লিখা।
(ক) ‘চিলাৰায় দিৱস’ কি তাৰিখে পালন কৰা হয়?
উত্তৰঃ- ‘চিলাৰায় দিৱস’ ৯ ফেব্ৰুৱাৰীত পালন কৰা হয়।
(খ) ‘লাচিত দিৱস’ কি তাৰিখে পালন কৰা হয়?
উত্তৰঃ- ‘লাচিত দিৱস’ ২৪ নৱেম্বৰত পালন কৰা হয়।
(গ) ‘চুকাফা দিৱস’ (অসম দিৱস) কেতিয়া পালন কৰা হয়?
উত্তৰঃ- ‘চুকাফা দিৱস’ ২ ডিচেম্বৰত পালন কৰা হয়।
১৬। ৰচনা লিখা।
(ক) অসমৰ প্ৰাকৃতিৰ দুৰ্যোগ।
উত্তৰঃ- আৰম্ভণিঃ- প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগ নিজে নিজে হয়। প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ ফলত আমাৰ বহুত অসুবিধা হয়। প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগ বহুত আছে যেনে- ভূমিস্খলন, বানপানী, ভূমিকম্প, গৰাখহনীয়া আদি।
ভূমিস্খলনঃ- নেৰানেপেৰাকৈ বৰষুণ দি থাকিলে যি গছ-গছনি আৰু মাটি ওখ ঠাইৰ পৰা পৰা যায়, তাক ভূমিস্খলন বোলে। ভূমিস্খলন প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগ হিচাপে গণ্য কৰা হয় আৰু এইটো মানুহৰ কাৰণেও ঘটে। বিশেষকৈ পাহাৰীয়া অঞ্চলত, মানুহে মাটি কটা বা গছ-গছনি ধ্বংস কৰাৰ ফলত ভূমিস্খলন ঘটে।
বানপানীঃ- প্ৰতি বছৰে বানপানীৰ ফলত অসমৰ মানুহৰ ঘৰ-দুৱাৰ, ৰাস্তা-ঘাট, খেতি-পথাৰ লগতে জীৱ-জন্তুৰ প্ৰাণ নাশ হয়। বাৰিষাৰ সময়ত বৰষুণৰ ফলত বানপানী হোৱা সম্ভৱনা থাকে। যেতিয়া বানপানী হয়, তেতিয়া আমাক বহু অসুবিধাৰ সন্মুখীন হ’ব লগা হয়। বানপানী অসমৰ জলন্ত সমস্যা।
ভূমিকম্পঃ- ভূমিকম্প এটা ভয়াৱহ প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগ। ভূমিকম্প সাগৰতো হয়। ভূমিকম্প হ’লে বহুত অট্টালিকা ধ্বংস হয়। ভূমিকম্প হ’লে মেজ বা বিচনাৰ তলৰ খুটিত ধৰি থাকিব লাগে।
গৰাখহনীয়াঃ- নদীৰ গতিপথৰ কাষৰ মাটি খহাই নিয়াকে গৰাখহনীয়া বুলি কোৱা হয়। দুয়োপাৰত হোৱা খহনীয়াৰ ফলত নৈপৰিয়া মাটিৰ পৰিমাণ কমি যায়। বানপানী হৈ যোৱাৰ পাছত নৈৰ গৰাখহনীয়াৰ মাত্ৰা বৃদ্ধি পায়।
সামৰণিঃ- অসমৰ এই প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগসমূহৰ পৰা কিছু সতৰ্ক হ’লে ৰক্ষা পাব পাৰি যদিও কিছুমান দুৰ্যোগে এটিয়াও দুৰ্ভোগ ভোগাই আছে।
১৭। চমুটোকা লিখা।
(ক) স্বৰ্গদেউ চক্ৰধ্বজ সিংহঃ- জয়ধ্বজ সিংহৰ মৃত্যুৰ পিছত তেওঁৰ ভাতৃ চক্ৰধ্বজ সিংহ নামৰ ব্যক্তি ১৬৬৩ চনত সিংহাসনত উঠে। চক্ৰধ্বজ সিংহ এগৰাকী দেশপ্ৰেমিক, সাহসী আৰু স্বাধীনচিতীয়া মনৰ লোক আছিল। জয়ধ্বজ সিংহৰ দিনত আহোম মোগলৰ কৰতীয়া হৈ পৰিছিল। কিন্তু চক্ৰধ্বজ সিংহৰ শাসনকালত, তেওঁ লাচিত বৰফুকনক আহোমৰ সেনাপতি পাতি মোগলৰ বিৰুদ্ধে অভিযান চলোৱাৰ নিৰ্দেশ দিয়ে।
লাচিতে মোগলক পৰাভূত কৰি জয়দুৱাৰ, ইটাখুলি, পাণ্ডু আৰু উত্তৰ গুৱাহাটী দখল কৰে। যদিও ১৬৬৯ চনত আলাবৈ ৰণত মোগলৰ হাতত ১০,০০০ আহোম সৈন্য নিহত হয়, এই ঘটনাই চক্ৰধ্বজ সিংহক গভীৰ শোকত ডুবাই দিয়ে, আৰু শোকাভিভূত হৈ তেওঁ মৃত্যুবরণ কৰে।
(খ) লাচিত বৰফুকনঃ- লাচিত বৰফুকন আহোম ৰাজত্বকালৰ এজন অতি পৰাক্রমী সেনাপতি আছিল। তেওঁৰ পিতাৰ নাম আছিল মোমাই তামুলী বৰবৰুৱা। লাচিত বৰফুকনৰ শাসনকালত মোগল আৰু আহোমৰ মাজত বিখ্যাত শৰাইঘাটৰ যুদ্ধ সংঘটিত হৈছিল। অসীম পৰাক্ৰমেৰে যুঁজি লাচিতে মোগলক পৰাজিত কৰি আহোমসকলক বিজয়ী কৰিছিল।
এই যুদ্ধত বীৰ লাচিত বৰফুকনে মোগলক বাধা দিবলৈ আমিনগাঁৱত ৰাতিৰ ভিতৰতে এটা গড় নিৰ্মাণ কৰিবলৈ নিজৰ মোমায়েকক দায়িত্ব দিছিল। কিন্তু গড় বন্ধাৰ কামত গাফিলতি কৰাৰ বাবে, লাচিতে ‘দেশতকৈ মোমাই ডাঙৰ নহয়’ বুলি মোমায়েকক কাটি দুচোৱা কৰিছিল। ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ উত্তৰ পাৰত মোমাই কটা গড়, মহাবীৰ লাচিতৰ দেশপ্ৰেমৰ নিদৰ্শন হৈ আজিও আছে।
(গ) ৰামসিংহঃ- ৰামসিংহ অম্বৰ ৰাজ্যৰ ৰজা আছিল। মোগল সম্ৰাট ঔৰংগজেৱৰ আদেশত, তেওঁ অসম আক্ৰমণ কৰিবলৈ আহিছিল। ১৬৬৭ খ্ৰীষ্টাব্দত মোগল সম্ৰাট ঔৰংগজেৱে ৰামসিংহক বহুত সৈন্য আৰু সামন্তৰ সৈতে অসম জয় কৰিবলৈ পঠাইছিল।
যদিও ১৬৭০ খ্ৰীষ্টাব্দত সংঘটিত হোৱা শৰাইঘাটৰ যুদ্ধত আহোম সেনাপতি লাচিত বৰফুকনৰ হাতত ৰামসিংহ পৰাজিত হৈছিল।
ঘ 一 প্ৰকল্প
১৮। দেশপ্ৰেমমূলক গীত এটি সংগ্ৰহ কৰি গীতটোৰ বিষয়ে চমুকৈ লিখা।
উত্তৰঃ- তোমালোকে চেষ্টা কৰা।
১৯। বীৰ লাচিতৰ বিষয়ে পঢ়াৰ পাছত স্বদেশৰ প্ৰতি তুমি কেনেধৰণে দায়িত্ব পালন কৰিবা সেই বিষয়ে লিখা।
উত্তৰঃ- তোমালোকে চেষ্টা কৰা।
২০। ভাৰতৰ স্বাধীনতা যুঁজাৰুসকলৰ নামৰ এখন তালিকা প্ৰস্তুত কৰা।
উত্তৰঃ- তোমালোকে নিজে কৰা।
Check by – Mukesh Borah