Ao amin’ity toko ity no nodinihintsika. ny dikan’ny demokrasia amin’ny heviny voafetra sy mamaritra. Nahatakatra ny demokrasia ho toy ny endrika governemanta izahay. Ity fomba famaritana ireo demokrasia ity dia manampy antsika hamantatra ireo lafin-javatra kely kely izay tsy maintsy misy demokrasia. Ny endrika tena fahita indrindra fa ny demokrasia dia ny amin’ny fotoan-tsarotra dia ny demokrasia solontena. Efa namaky momba izany tamin’ny kilasy teo aloha ianao. Any amin’ireo firenena dia antsointsika ny demokrasia, tsy manjaka ny vahoaka rehetra. Ny ankamaroany dia avela handray fanapahan-kevitra ho an’ny vahoaka rehetra. Na ny ankamaroany aza tsy mifehy mivantana. Ny ankamaroan’ny olona manjaka
tamin’ny alàlan’ny solontenany voafidy. Manjary ilaina izany satria:
• Ny demokrasia maoderina dia misy olona maro be toy izany izay tsy azo atao ny miara-mipetraka sy handray fanapahan-kevitra iombonana.
• Na dia afaka aza, ny olom-pirenena dia tsy manam-potoana, faniriana na ny fahaiza-manao handray anjara amin’ny fanapahan-kevitra rehetra.
Izany dia manome antsika fahatakarana mazava nefa kely indrindra ny demokrasia. Ity fanazavana ity dia manampy antsika hanavaka ny demokrasia amin’ny tsy demaokrasia. Saingy tsy mamela antsika hanavaka ny demokrasia sy ny demokrasia tsara. Tsy mamela antsika hahita ny fiasan’ny demokrasia ankoatry ny governemanta. Noho izany dia mila mitodika amin’ny fomba malalaka amin’ny demokrasia isika.
Indraindray isika dia mampiasa demokrasia ho an’ny fikambanana ankoatry ny governemanta. Vakio fotsiny ireo fanambarana ireo:
• “Fianakaviana tena demokratika izahay. Isaky ny misy fanapahan-kevitra tsy maintsy horaisina, dia mipetraka sy tonga amin’ny marimaritra iraisana isika rehetra. Ny hevitro dia mitovy amin’ny an’ny raiko.”
• “Tsy tiako ny mpampianatra izay tsy mamela ny mpianatra hiteny sy hametraka fanontaniana ao am-pianarana. Te hanana mpampianatra manana toetra demokratika aho.”
• “Ny mpitarika iray sy ny fianakaviany dia manapa-kevitra ny zava-drehetra amin’ity fety ity. Ahoana no ahafahan’izy ireo miresaka momba ny demokrasia?”
Ireo fomba fampiasana ny teny hoe demokrasia dia miverina amin’ny fomba fiasa fototra amin’ny fomba fandraisana fanapahan-kevitra. Fanapahan-kevitra demokratika. dia misy ny fifampidinihana amin’ny sy ny fanekena ireo rehetra voakasik’izany fanapahan-kevitra izany. Ireo izay tsy mahery dia mitovy ihany fa mitovy amin’ny fanapahan-kevitra toy ny mahery. Izany dia azo ampiharina amin’ny governemanta na fianakaviana na fikambanana hafa. Ny demokrasia dia fitsipika ihany koa izay azo ampiharina amin’ny tontolo iainana.
Indraindray mampiasa ny Teny isika indraindray. Ny demokrasia tsy mamaritra ny governemanta efa misy fa ny fametrahana fenitra tsara indrindra izay tokony hikatsaka ny demokrasia rehetra:
• “Ny demokrasia marina dia ho tonga eto amin’ity firenena ity raha tsy misy olona noana hatory.”
• “Amin’ny demokrasia iray dia tsy maintsy manana anjara toerana mitovy amin’ny fanapahan-kevitra mitovy ny olom-pirenena rehetra. Amin’izany dia tsy mila zo mitovy amin’ny fifidianana ianao.
Raha ataontsika tsara ireo idealy ireo, dia tsy misy firenena eto amin’izao tontolo izao ny demokrasia. Na izany aza, ny fahatakarana ny demokrasia ho toy ny mampahatsiahy antsika ny antony mahatonga anay manome lanja ny demokrasia. Izy io dia ahafahantsika mitsara demokrasia e efa misy ary mamantatra ny fahalemeny. Manampy antsika hanavaka ny demokrasia kely kely sy demokrasia tsara izany.
Eto amin’ity boky ity dia tsy dia miresaka betsaka amin’ity hevi-diso momba ny demokrasia ity izahay. Ny fifantohantsika eto dia miaraka amin’ny endri-panorenana fototra amin’ny demokrasia amin’ny demokrasia ho toy ny endrika governemanta. = Amin’ny taona manaraka dia hamaky bebe kokoa momba ny fiaraha-monina demokratika sy ny fomba = manombatombana ny demokrasia isika. Amin’ity – sehatra ity dia mila manamarika fotsiny isika fa ny demokrasia dia afaka mihatra amin’ny lafiny maro amin’ny fiainana ary afaka maka endrika maro ny demokrasia. Mety misy fomba isan-karazany amin’ny fandraisana fanapahan-kevitra amin’ny fomba demokratika, raha mbola ny fitsipika fototry ny fifampidinihana amin’ny fototra mitovy dia ekena. Ny endrika tena mahazatra amin’ny demokrasia indrindra ao amin’ny tontolo ankehitriny dia ny fitondrana amin’ny alàlan’ny solontenan’ireo voafidy. Hiresaka bebe kokoa momba izany ao amin’ny Toko 3. Fa raha kely ny fokonolona dia mety misy fomba hafa handray fanapahan-kevitra demokratika. Afaka miara-mipetraka ny olona rehetra ary mandray fanapahan-kevitra mivantana. Izany no fomba tokony hiasan’ny Gram Sabha ao amin’ny tanàna iray. Azonao atao ve ny misaintsaina fomba fanabeazana demokratika hafa?
Midika koa izany fa tsy misy firenena demokrasia tonga lafatra. Ny lafiny mampiavaka ny demokrasia izay noresahantsika amin’ity toko ity dia tsy manome afa-tsy ny demokrasia ambany indrindra amin’ny demokrasia. Tsy mahatonga ny demokrasia mety izany. Ny demokrasia rehetra dia tsy maintsy miezaka ny hahatsapa ny hevi-diso momba ny fanapahan-kevitra demokratika. Tsy azo tanterahina indray mandeha sy ho an’ny rehetra izany. Izany dia mitaky ezaka tsy tapaka mba hamonjena sy hanamafisana ny endrika demokratika amin’ny fanapahan-kevitra. Ny zavatra ataontsika amin’ny maha olom-pirenena dia afaka manova ny firenentsika na tsy demokratika. Io no hery sy
Ny fahalemen’ny demokrasia: Ny hiafaran’ilay firenena dia tsy miankina amin’ny zavatra ataon’ireo mpitondra, fa amin’ny ankapobeny antsika, amin’ny maha-olom-pirenena azy.
Izany no demokrasia manavaka ny governemanta hafa. Ny endrika hafa amin’ny governemanta dia toy ny monarchy, ny jadona na ny fitondran’ny antoko iray dia tsy mitaky ny olom-pirenena rehetra handray anjara amin’ny politika. Raha ny marina, ny governemanta tsy demokratika dia maniry ny olom-pirenena tsy handray anjara amin’ny politika. Ny demokrasia kosa dia miankina amin’ny fandraisana anjara ara-politika mavitrika ataon’ny olom-pirenena rehetra. Izany no antony mahatonga ny fandinihana ny demokrasia dia tokony hifantoka amin’ny politika demokratika.
Language: Malagasy
A